اثرات افزودن باقیمانده فرعی انگور بر تخمیر شکمبه و فراسنجه‏های خونی بره‏های بلوچی

مقدمه: باقیمانده فرعی انگور فرآورده فرعی حاصل از فرآیند آبگیری از میوه انگور است. این فرآورده حدود 30 درصد وزن مرطوب میوه اولیه را تشکیل می‎دهد. به طور معمول، این پسماند باعث آلودگی‏های زیست محیطی نیز می‎شود. در سالهای اخیر توجه محققین به بازیافت محصولات مفید از این باقیمانده فرعی و بهبود کیفیت آن برای خوراک دام جلب شده است. از این رو بررسی اثر استفاده از باقیمانده فرعی انگور به عنوان افزودنی‎های خوراکی به منظور بهبود تخمیر شکمبه‎ای نشخوارکنندگان ضروری به نظر می‏رسد. مواد و روش‏ ها: این آزمایش براساس دستورالعمل نگهداری و مراقبت از دام کمیته علمی گروه علوم دامی دانشگاه بیرجند انجام شد. در این آزمایش تعداد 24 بره نر نژاد بلوچی با میانگین وزن 54/1± 3/28 کیلوگرم پس از ثبت وزن اولیه در 4 تیمار؛ سطوح صفر، 60، 120 و 180 گرم در کیلوگرم باقیمانده فرعی انگور در جیره قرارداده شدند. تیمارها در طرح کاملاً تصادفی با 6 تکرار در هر تیمار برای یک دوره تغذیه‏ای 90 روزه با 21 روز دوره عادت‎دهی قرار داده شدند. تمامی دامها جیره پایه حاوی کنسانتره و علوفه (یونجه و کاه) دریافت می‏کردند. جیره‏ها با استفاده از نرم افزار (srns) فرموله شدند و از لحاظ انرژی و پروتئین مقادیر مشابهی داشتند. سپس نمونه‏های خون و مایع شکمبه با هدف بررسی اثرات جیره‏ها در این آزمایش اندازه‏گیری گردید.نتایج و بحث: غلظت ازت آمونیاکی با تغذیه 120 گرم در کیلوگرم ماده خشک باقیمانده فرعی انگور تمایل به افزایش نشان داد (05/0=p). غلظت‏های گلوکز، تری گلیسرید، کلسترول، آلبومین، کراتینین و ازت اوره ای خون تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت (05/0p>)، اما سطح 60 گرم در کیلوگرم ماده خشک غلظت پروتئین کل را در مقایسه با جیره شاهد و دیگر سطوح باقیمانده فرعی انگور افزایش داد (05/0p<). هیچ تفاوت معنی داری بین غلظت های آسپارتات آمینو ترانسفراز و آلانین آمینو ترانسفراز در تیمارها مشاهده نشد (05/0p>). غلظت مولی استات و پروپیونات تحت تاثیر سطح 180 گرم در کیلوگرم ماده خشک باقیمانده فرعی انگور در جیره قرار نگرفت در مقابل غلظت بوتیرات کاهش داشت (05/0p<). بیشترین غلظت‏های استات، پروپیونات، بوتیرات و والرات در سطح 60 گرم در کیلوگرم ماده خشک باقیمانده فرعی انگور مشاهده شد. نتیجه گیری کلی: یافته‎های این پژوهش نشان می‏دهد که افزودن باقیمانده فرعی انگور در جایگزینی با تفاله چغندر می‏تواند به طور موثری در کاهش هزینه‏های جیره‏های بره‏ بلوچی بدون اثرات منفی بر فراسنجه‏های شکمبه و خون مورد استفاده قرار گیرد.