بررسی چندشکلی ژن tlr4 و ارتباط آن با بیماری بروسلوز در گوسفند مهربان

مقدمه: ژن گیرنده ناقوسی شکل شماره 4 (tlr4) به عنوان یکی از ژن‌های موثر در مقاومت یا حساسیت به بیماری‌های دامی شناخته شده است. در مطالعه حاضر، چندشکلی‌های اگزون شماره سه ژن tlr4 و ارتباط آنها با مقاومت یا حساسیت به بیماری بروسلوز در گوسفند نژاد مهربان با استفاده از روش چندشکلی آرایش فضایی تک رشته‌ای (sscp) و توالی‌یابی dna مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها: از تعداد 326 راس میش نژاد مهربان که شامل میش‌های با سابقه سقط و میش‌های بدون سابقه سقط بودند‌ نمونه‌ خون در دو لوله با edta و بدون ماده ضد انعقاد تهیه گردید. وجود یا عدم وجود عفونت بروسلوز با آزمایش‌های سرولوژیک پلیت رزبنگال، رایت و الایزا روی همه نمونه‌ها بررسی گردید و استخراج dna بر روی 120 نمونه خون گوسفندان (37 نمونه آلوده و 83 نمونه غیرآلوده به بروسلوز) انجام شد. با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (pcr) یک قطعه 256 جفت‌بازی از اگزون شماره سه ژن tlr4 همه نمونه‌ها تکثیر گردید. وحود چندشکلی‌های ژنتیکی قطعه‌ مورد نظر با روش چند شکلی فضایی تک رشته‌ای منفرد (sscp) مورد بررسی قرار گرفت. از هر الگوی متفاوت sscp، تعداد سه نمونه بطور تصادفی انتخاب و به روش سانگر توالی یابی شدند. برای تعیین دقیق تنوع، توالی های dna نمونه ها بر روی ژنوم رفرنس گوسفند (شماره ثبت ژن بانک nm_001135930.1) همتراز شدند.نتایج و بحث: با بررسی نتایج روش sscp و داده‌های توالی‌یابی، هفت جهش تک‌نوکلئوتیدی شامل g.1032g>c، g.1066t>c، g.1088a>g، g.1091t>c، g.1097c>g، g.1132c>t وg.1183g>t در پنج الگوی متفاوت sscp شناسایی شد که به جز جهش g.1132c>t، بقیه باعث تغییر کدون‌های اسیدآمینه می‌شوند. بررسی آماری با استفاده از آزمون کای اسکور، ارتباط معنی‌دار بین ژنوتیپ ها و میزان حساسیت یا مقاومت به بیماری بروسلوز را در گوسفندان مهربان نشان داد که مهمترین آنها چندشکلی تک‌نوکلئوتید g.1066t>c بود که باعث جایگزین شدن اسید آمینه لوسین به جای فنیل آلانین در کدون شماره 356 زنجیره پروتئینی می‌شود و همه گوسفندان با ژنوتیپ cc حساس به بروسلوز بودند. نتیجه گیری کلی: مطالعه حاضر نشان می‌دهد که ژن tlr4 می‌تواند یک نشانگر ژنتیکی بالقوه برای بررسی مقاومت یا حساسیت به بیماری بروسلوز در گوسفند باشد.