سیلاژ مخلوط کاکتوس علوفه ای-یونجه به عنوان جایگزین خوراک دام برای بزهای شیری سانن: بررسی قابلیت هضم و رفتار مصرف خوراک

مقدمه: گرم شدن کره زمین، تغییر در وضعیت منابع آب و افزایش جمعیت انسان و دام سبب شده تغییرات بیشتری در سیستم های کشاورزی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک اعمال شود. کشت کاکتوس علوفه ای خار دار و بدون خار به دلیل ویژگی های منحصر به فرد و انعطاف پذیری بالا به شرایط نامساعد محیطی در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر، کاکتوس علوفه ای دارای آب فراوان بوده و فیبر و پروتئین خام آن پایین است و حیواناتی که تنها با این گیاه تغذیه می‌شوند دچار کاهش وزن و هم چنین اختلالات گوارشی مانند اسهال می شوند. از این رو، استفاده از منابع نیتروژن و فیبر در جیره غذایی دارای کاکتوس جهت بهبود عملکرد دام توصیه می شود. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر جایگزینی سیلاژ ذرت با سیلاژ مخلوط کاکتوس-یونجه بر قابلیت هضم و رفتار مصرف خوراک بزهای شیری تغذیه شده با جیره های آزمایشی است. مواد و روش ها: برای تهیه سیلاژ، کاکتوس علوفه ای تازه به میزان 66 کیلوگرم و یونجه خشک به میزان 34 کیلوگرم به صورت همگن مخلوط و در بشکه های پلاستیکی 220 لیتری فشرده شدند. پس از تعیین ترکیب شیمیایی سیلاژ در روز های 45 پس از سیلو کردن، سیلاژ مخلوط کاکتوس-یونجه با سطوح 0، 10، 20 و 30 درصد جایگزین سیلاژ ذرت در جیره های آزمایشی شد. این آزمایش در قالب طرح مربع لاتین تکرار شده 4×4 و با استفاده از 8 راس بز شیری سانن در 4 دوره آزمایشی 21 روزه انجام شد. به منظور تعیین مصرف خوراک در روزهای نمونه گیری، نمونه خوراک و باقیمانده خوراک روزانه جمع آوری و توزین شد. برای تعیین قابلیت هضم مواد مغذی، نمونه گیری از مدفوع به صورت روزانه، در طول دوره نمونه گیری و از رکتوم هر دام انجام گرفت. هم چنین برای بررسی رفتار مصرف خوراک بزهای شیری، روز هفدهم از هر دوره، رفتار دام ها مشاهده و نتایج ثبت و آنالیز شد. نتایج و بحث: در این تحقیق، مصرف خوراک و قابلیت هضم مواد مغذی جیره های آزمایشی تحت تاثیر سطوح مختلف سیلاژ مخلوط کاکتوس- یونجه قرار نگرفت. هم چنین مدت زمان خوردن، نشخوار، جویدن، استراحت، میزان بازده نشخوار و بازده خوراک با افزایش سطح سیلاژ مخلوط کاکتوس-یونجه در جیره های آزمایشی بزهای شیری تغییری نکرد. نتیجه گیری کلی: نتایج این پژوهش نشان داد سیلاژ مخلوط کاکتوس-یونجه در جیره تا سطح 30 درصد می تواند جایگزین مناسبی برای خوراک بزهای شیری یاشد. بنابراین دامداران مناطق نیمه خشک می توانند با مخلوط کردن کاکتوس علوفه ای و یونجه خشک محصولی بدون داشتن اثرات ملین تولید کرده و سبب بهبود مصرف اختیاری خوراک شوند.