بررسی اثرات ترکیب عصاره‌های میکروکپسوله (ریزپوشانی شده) شش گیاه دارویی بر اجزاء لاشه و ایمنی جوجه گوشتی

مقدمه: مطالعات علمی و تحقیقات انجام شده روی مواد موثره گیاهی نشان می‌دهد برخی ترکیبات موجود در آن‌ها موجب افزایش عملکرد سیستم ایمنی می‌گردد که این بهبود عملکرد می‌تواند ناشی از کاهش فاکتورهای ضد التهابی و افزایش تولید سلول‌های ایمنی و واسط ایمنی باشد؛ همچنین برخی تحقیقات نشان می‌دهد رابطه مستقیمی بین وزن برخی اندام‌ها مانند طحال و عملکرد سیستم ایمنی وجود دارد. مواد موثره گیاهی دارای زنجیره‌های کربن غیر اشباع هستند به همین دلیل و برای جلوگیری از تجزیه و تخریب مواد موثره گیاهی تحت عواملی همچون اکسیداسیون از فرآیندی همچون ریز پوشانی (میکروکپسوله) استفاده می‌شود. علاوه بر حفظ عملکرد مواد طی فرآیند ریز پوشانی، مواد موثره ریز پوشانی شده عملکرد خود را در اندام مد نظر بهتر نشان می‌دهند. اهداف مد نظر از اجرای این آزمایش، بررسی اثرات ترکیب عصاره هیدرو الکلی ریز پوشانی گیاهان دارویی بر وزن نسبی اجزا لاشه و ارتباط آن‌ها بر عملکرد سیستم ایمنی جوجه گوشتی بود.مواد و روش‌ها: تیمارهای آزمایش به منظور بررسی و مقایسه ترکیبی عصاره‌های گیاهی میکروکپسوله پونه کوهی، نعنا فلفلی، آویشن، رزماری، رازیانه و زردچوبه به میزان gr/kg 6/6 خوراک با یکدیگر طراحی گردید. برای اجرای آزمایش از 350 قطعه جوجه‌خروس یک روزه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 7 تیمار و 5 تکرار و 10 قطعه در هر تکرار به مدت 42 روز استفاده شد. در سن 7 روزگی واکسیناسیون به روش تزریقی دوگانه نیوکاسل+آنفولانزا رازی و واکسن دوگانه تایید نیوکاسل+برونشیت به صورت قطره چشمی انجام شد. در روز 35 آزمایش از هر تکرار یک قطعه پرنده انتخاب و خون‌گیری به عمل آمد و تیتر نیوکاسل و آنفولانزا به روش hi محاسبه گردید. در روز پایانی طرح تحقیقاتی (42 روز) از هر تیمار یک قطعه کشتار و اجزا نسبی لاشه محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرارگرفت.نتایج و بحث: بررسی‌ها نشان داد افزودن عصاره‌های گیاهی ریز پوشانی شده تاثیری بر وزن نسبی لاشه و اجزا لاشه در مقایسه با تیمار شاهد ندارد؛ همچنین تیمارهای آزمایشی حاوی عصاره‌های کپسوله شده تاثیری بر عیار تیتر آنتی بادی نیوکاسل ندارد که این نتایج در سایر تحقیقات مشابه نیز قابل مشاهده می‌باشد و نتایج این پژوهش را تایید می‌کند. تفاوت در نتایج پژوهش‌های مختلف می‌تواند ناشی از میزان ماده موثره عصاره‌های گیاهی یا سایر شاخص‌های آزمایشی باشد.نتیجه‌گیری کلی: از نتایج این پژوهش می‌توان دریافت استفاده از عصاره‌های گیاهی ریز پوشانی شده به صورت ترکیبی تاثیری بر اجزا نسبی و اندام‌های موثر بر ایمنی مانند کبد و طحال ندارد؛ همچنین تیتر آنتی بادی نیوکاسل و آنفولانزا نیز در تیمارهای حاوی ترکیب عصاره‌های ریز پوشانی تحت تاثیر قرار نگرفت. پیشنهاد می‌شود از دیواره‌های پروتئینی در ریز پوشانی عصاره‌های گیاهی مورد استفاده شود و اثر آن‌ها بر شاخص‌های ایمنی مورد بررسی قرار بگیرد.