بررسی میزان تولید و ترکیبات شیر و مصرف مواد مغذی در میش‌های ترکی- قشقایی در دو اقلیم ییلاق و قشلاق

مقدمه: مهم‏ترین منبع درآمد ایلات و عشایر را دامداری تشکیل می‎دهد که متاسفانه این منبع درآمد در سیستم پرورش عشایری بطور قابل توجهی تحت تاثیر شرایط آب و هوایی قرار گرفته و به شدت بهره وری تولیدات این سیستم پرورشی را بی-ثبات کرده است. بنابراین لازم هست که تحقیقات بیشتری در زمینه تاثیر نوع اقلیم منطقه بر عملکرد دام به ویژه در سیستم وابسته به مراتع صورت پذیرد. این مطالعه با هدف بررسی میزان تولید و ترکیبات شیر و مصرف مواد مغذی در میش‌های ترکی قشقایی در دو اقلیم ییلاق و قشلاق انجام شد.مواد و روش ها: به منظور بررسی تولید و ترکیبات شیر، مصرف مواد مغذی و قابلیت هضم مواد مغذی متاثر از شرایط اقلیمی قشلاقی و ییلاقی، تعداد 16 راس میش شیرده ترکی-قشقایی با میانگین شکم زایش 21/0±81/2، وزن زنده 84/0±81/44 کیلوگرم، تولید شیر 65/5±06/306 گرم، به طور تصادفی و مساوی (8=n) به دو اقامت‏گاه متفاوت اختصاص داده شدند. میش‏ها به مدت 21 روز بود شامل 14 روز دوره‎ی عادت‌دهی و 7 روز دوره‎ی نمونه‎گیری، در دو اقامتگاه ییلاقی و یا قشلاقی نگهداری شدند. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که، نوع اقلیم تنها بر غلظت خاکستر شیر تاثیر معنی داری داشت (05/0≥p) و تاثیر زمان نمونه‏برداری و برهم کنش زمان در اقلیم تنها بر میزان تولید شیر اثر داشته است (05/0≥p). از طرف دیگر داده ها نشان داد که نوع اقلیم بر مصرف مواد مغذی ماده خشک، ماده آلی مصرفی، آب و ndf مصرفی در سطح (05/0≥p) اثر گذار بوده است.نتیجه گیری کلی: تنش گرمایی موجب تغییر در عملکردهای بیولوژیکی میش ها می شود، که به تبع آن می تواند موجب کاهش مصرف و بهره وری خوراک، کاهش تولید شیر و تغییر ترکیبات آن، اختلال در جذب مواد مغذی و تعادل انرژی گردد. به منظور کاهش اثر تنش گرمایی، و با توجه به اینکه گوسفندان در ساعات نزدیک به ظهر در منطقه قشلاق در شرایط هشدار تنش گرمایی قرار می گیرند، بهتر است دوشیدن میش ها در صبح و یا عصر انجام گردد.