بررسی تراکم پرورش و تنش گرمایی بر کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی

مقدمه: در پرورش صنعتی دام و طیور، حیوانات تحت شرایط تنش‌زای مختلفی از جمله دمای بالای محیط پرورش، تراکم بالای پرورش، چالش‌های بیماری، بهداشت پایین و مدیریت نامناسب پرورش می‌یابند که عملکرد تولیدی، وضعیت سلامتی و رفاه حیوانات را تهدید می‌کند. از آنجایی که دمای محیط به طور مداوم در سراسر جهان در حال افزایش است، تنش گرمایی یکی از چالش‌های مهم صنعت دام در بسیاری از کشورها تلقی می‌شود. تراکم پرورش نیز می‌تواند یک عامل تنش‌زا در تولید صنعتی طیور باشد زیرا تراکم بالای پرورش می‌تواند عملکرد، سلامتی و رفاه طیور را به مخاطره بیاندازد. علاوه بر این، تراکم بالای پرورش با افزایش درجه حرارت در اطراف پرنده و کاهش تبادل گرمای بدن با محیط، شرایط تنش گرمایی خفیفی ایجاد می‌کند. هدف از این تحقیق، بررسی اثرات تنش گرمایی و تراکم پرورش بر میزان ph گوشت سینه و ران جوجه‌های گوشتی به عنوان شاخصی از کیفیت گوشت بود.مواد و روش ها: در این تحقیق تعداد 720 قطعه جوجه گوشتی نر سویه آرین در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 6 تکرار و به صورت فاکتوریل 2×3 اجرا گردید که در آن سه سطح تراکم پرورش (12، 14 و 16 قطعه در هر مترمربع) و در دو دمای محیط (دما در محدود خنثی حرارتی (21 درجه سانتی‌گراد) و دمای بالا: 28 درجه سانتی‌گراد) از روز 21 تا 49 پرورش انجام گرفت. دوره پرورش 42 روز (6 هفته) در نظر گرفته شد. پرندگان دسترسی آزاد به خوراک و آب در طول دوره پرورش داشتند. جیره‌های غذایی بر اساس توصیه‌های سویه آرین تنظیم شد. برای بررسی کیفیت گوشت در هفته ششم پس از تهیه نمونه گوشت از عضلات سینه (pectoralis major) و ران (biceps femoris) (یک نمونه از هر تکرار)، ph نهایی گوشت 24 ساعت پس از کشتار و نگهداری در یخچال با استفاده از دستگاه ph متر (hana, 210) تعیین و گزارش گردید. نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار sas تجزیه و تحلیل و مقایسات میانگین در سطح 5 درصد و با استفاده از آزمون چند دامنه‌ای دانکن انجام گرفت.نتایج و بحث: نتایج نشان داد ph عضله سینه و ران مرغهای گوشتی در سن 42 روزگی تحت تاثیر تراکم پرورش (کم، متوسط و بالا) قرار نگرفت (05/0p>). ph عضله سینه و ران در شرایط تنش گرمایی به طور معنی‌داری کاهش یافت. کاهش ph در طی بروز تنش حرارتی منجر به رنگ پریدگی گوشت و در نتیجه افت کیفیت گوشت می‌گردد که عمدتاً به خاطر گلیکولیز سریع اتفاق می‌افتد که با کاهش ph و افزایش دناتوره شدن پروتئین همراه است که می‌تواند کیفیت گوشت را کاهش دهد. نتیجه گیری کلی: تنش گرمایی سبب کاهش سریع ph می‌گردد که در نهایت منجر به افت کیفیت گوشت جوجه‌های گوشتی در سن 42 روزگی می‌گردد.