طرح و تزئینات رنگی در نشان‌های قرآن‌های موزه شیخ احمد جامی سده 8 تا 13 ه.ق

قاریان به‌منظور مکث و یا پایان تلاوت روزانه از علامت‌هایی بهره گرفتند و مذهبین به‌منظور زیباسازی آیات قرآنی این نشانه‌ها را تزئین کردند. هدف این پژوهش، مطالعه ساختار بصری طرح و تزئین در نشان‌های قرآن‌های موزه شیخ‌احمد جامی از سده 8 تا 13 ه.ق می‌باشد. حال این پرسش مطرح می‌شود که ویژگی‌های بصری تزئینی به‌کاررفته در نشان‌های آیات قرآن‌های موجود در موزه شیخ ‌احمد جامی از سده هشت تا سیزدهم هجری چیست؟ رویکرد پژوهش، کیفی و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بوده و شانزده نمونه قرآن که دارای نشان بودند انتخاب گردید. یافته‌ها نشان داد که قرآن‌های خطی موزه شیخ‌احمد جامی دارای نشان‌های سرسوره، جزو، حزب، سجده، خمسه، عشره، ختم آیات و ترکیبی است. سیر تحول طرح و رنگ در نشان‌های مختلف قرآن‌های خطی موزه شیخ‌جام از شکل ساده و بدون تزئین به‌سوی انسجام گراییده است. این آرایه‌ها در بادی امر با رنگ‌مایه‌های محدود و به‌ویژه زرِ ناب شروع گردید و از قرن ششم هجری به بعد عناصر رنگی متنوع دیگر به آن اضافه شد و با حفظ زمینه طلا، رنگ‌های پرمایه و موثّر همچون لاجورد، شنجرف، سفیدآب، زرنیخی (زردروشن)، سرنج، سبز زنگاری پا به عرصه خودنمایی گذارده است. زیبایی و ظرافت تذهیب در قرون دهم و یازدهم به اوج رسیده و این تعالی و تکامل تا اواخر قرن سیزدهم تداوم یافته است.

examining design and color decorations in emblems qurans of the sheikh ahmad jami museum from the 8th to the 13th century a.h

sign qurans of sheikh ahmad jami museum, 8th to 13th ahthe reciters used the science of safety in order to pause or finish the daily recitation and decorated the religious ones in order to beautify the quranic verses. the purpose is to study the visual design of the design and decoration in showing their quran. sheikh ahmad jami museum is available from the 8th to the 13th century ah. using visual features decorated with quranic markers in the sheikh ahmad jami museum, what is it from the eighteenth to the thirteenth century ah? the approach, quality and method of research have been descriptive and analytical and sixteen examples of the qur’an that show are selected.