|
|
|
|
بررسی ساختار و ترکیب‌بندی نقش ماهی در سفال و کاشی‌های سده ششم تا چهاردهم هجری قمری در ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جان‌نثاری فائزه ,تقوی‌نژاد بهاره
|
|
منبع
|
رهپويه هنرهاي تجسمي - 1402 - دوره : 6 - شماره : 2 - صفحه:5 -15
|
|
چکیده
|
سفال یکی از هنرهای رایج ایرانی است که همواره مظهر و نمود انواع تزیینات به‌وسیله انواع نقوش بوده است. یکی از نقش‌هایی که در سفال هر دوره مشترک هست و از آن به دفعات استفاده شده، نقش ماهی است که دارای تنوع نقش بوده و با ترکیب‌بندی‌های گوناگون در ساختار ظروف و اشیا سفالی استفاده شده است. در این پژوهش سعی بر آن است که نقش ماهی بر طبق تصاویر موجود از نظر بصری (ترکیب‌بندی، ساختار و فرم) مورد بررسی قرار گیرد که منجر به معرفی و شناخت انواع ترکیب‌بندی، ساختار، فرم و غیره نقش ماهی در این ظروف خواهد شد. حال این سوال‌ها مطرح است: 1. جایگاه نقش ماهی در سفال ایرانی از نظر ترکیب‌بندی و ساختار کدام است؟ 2. فرم ظاهری و موقعیت قرارگیری ماهی در این سفال‌‌ها چگونه است؟ این پژوهش با رویکردی توصیفی - تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی شکل گرفته است. که با روش نمونه‌گیری غیر احتمالی هدفمند 30 نمونه سفال با نقش ماهی متعلق به سده 6 تا 14 هجری قمری انتخاب شد تا ویژگی‌های ساختاری آن‌ها مورد واکاوی قرار گیرد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، نقش ماهی در پنج نوع ترکیب‌بندی شاخص (1/4، دایره‌ای، افقی، اسپیرال، عمودی)، و در ساختار 1/1 بر روی سفالینه‌ها به تصویر در آمده است. موقعیت جای‌گذاری بیشتر در پایین و مرکز تصویر، در فرم‌ها و اندازه‌های مختلف و متعدد به تصویر کشیده شده است. تمامی موارد ذکرشده نشان از این دارد کم تر محدودیتی در ترکیب‌بندی، ساختار و حتی فرم این نقش‌مایه در تصاویر می‌توان دید.
|
|
کلیدواژه
|
سفال، نقش ماهی، ترکیب‌بندی و ساختار، فرم
|
|
آدرس
|
دانشگاه هنر اصفهان, دانشکده صنایع دستی, گروه صنایع دستی, ایران, دانشگاه هنر اصفهان, دانشکده صنایع دستی, گروه صنایع دستی, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
b.taghavinejad@aui.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
investigation of the structure and composition of the role of fish in pottery and tiles of the sixth to fourteenth centuries ah in iran
|
|
|
|
|
Authors
|
jannesari faezeh ,taghavi nejad bahareh
|
|
Abstract
|
pottery is one of the most common iranian arts that has always been the manifestation of various decorations by various designs. themes in the art of pottery express themes and concepts, which ceramists have used as a platform to express their thoughts, beliefs, culture, etc. one of these themes that is common in pottery of every period and has been used many times is the theme of fish. fish is one of the original themes that has been used in iranian art before and after islam as a decorative theme and according to the beliefs of the people works as a symbolic theme in various arts such as carpets, pottery and textiles, etc.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|