مطالعه ‌بیش ‌متنی میراث هنر اسلامی در بومی ‌سازی طراحی‌ گرافیک - رابط ‌کاربری؛ نمونه موردی: پیش ‌متن نسخه‌ صور‌الکواکب در بیش‌ متن طراحی تقویم ایرانی

این مطالعه پیرامون بومی ‌سازی طراحی گرافیک و رابط ‌کاربری با درنظرگرفتن میراث بصری ‌اسلامی و فرهنگ ایرانی مخاطب، بر مبنای نظریه بیش‌متنی ژرار ژنت متمرکز است. استفاده از پیش‌متن تصاویر نسخه صورالکواکب در طراحی تقویم ایرانی، مصداق کاملی از نمونه‌های بیش‌متنی و ارجاع‌ به هنر ایرانی‌اسلامی است که رابطه برگرفتگی متن دوم (تقویم ایرانی) از متن اول (نسخه صورالکواکب) است. ژرار ژنت فرانسوی بیش از دیگر پژوهشگران مطالعات بینامتنیت را گسترده ساخت و واژه بیش‌متنی را به‌عنوان یکی از گونه‌های ترامتنیت مطرح کرد. مقاله حاضر با شیوه توصیفی - تحلیلی و اطلاعات آن از طریق منابع کتابخانه‌ای و مشاهده‌ای گردآوری شده است. نمونه‌‌ها، تصاویر ماه‌های سال در طراحی تقویم، از پیش‌متن‌های منطقه‌البروج در نسخه صورالکواکب است. این کتاب نجومی را صوفی رازی تالیف کرده و تصاویر نسخه کتابخانه بادلی‌ین آکسفورد از روی اصل رساله اندکی پس از مرگ مولف ایجاد شده است. شیوة طراحی صورت‌های فلکی باستانی بدون پرسپکتیو و جزئیات لازم ترسیم شده‌اند و نوعی شرقی‌سازی (پساساسانی یا پارسی ایرانی) صورت‌گرفته است؛ و ازاین‌رو برای طراحی گرافیک تقویم ایرانی انتخاب مناسبی بوده است. نتایج همچنین بیانگر آن است که بیش‌متن طراحی رابط‌کاربری- گرافیک برنامه تقویم ایرانی به دو شکل سنتی و مدرن بر پایه سه اصل از شش گونه بیش‌متنیت صورت‌گرفته است که به طور هم زمان در گونه پارودی، فورژی و جایگشت قرار می‌گیرند. از سوی دیگر بومی‌سازی طراحی تقویم بر مبنای مدل فرهنگی هافستد، شاخص‌های فرهنگی ایران: فاصله پرقدرت، جمع‌گرایی، اجتناب از عدم قطعیت بالا، جهت‌گیری کوتاه‌مدت و زنانگی - مردانگی متوسط را در برمی‌گیرد.