تحلیل عرفانی رنگ در بافتههای پنج نگاره تکیه هفت تنان متکی بر آرای ابوالمفاخر یحیی باخرزی در رساله فصوص الآداب
|
|
|
|
|
نویسنده
|
کاکاوند سمانه
|
منبع
|
رهپويه هنرهاي تجسمي - 1402 - دوره : 6 - شماره : 1 - صفحه:97 -110
|
چکیده
|
تکیه هفت تنان شیراز از بناهای سودمند برای عامه مردم در عصر زندیه بوده است. معماری بنا و تزئینات وابسته به آن زمینههای پژوهشی گوناگونی را فراهم میآورد. در هر دوره تاریخی، نوع خاصی از آرایهها جلوهگر شده است. در عصر زندیه نیز نقاشی دیواری از تزئینات شاخص ابنیه است. وجود پنج نگاره در عمارت هفتتنان گواهی بر این ادعاست. موضوع آیینی- عرفانی نقاشیها هم سو با کاربرد عرفانی بناست. مسئله پژوهش تحلیل عرفانی رنگ در بافتههای پنج نگاره تالار ستوندار است. بافتهها در دو دسته داری و دستگاهی بهنوعی و جامگانی و غیرجامگانی بهگونهای دیگر طبقهبندیشده و بدین ترتیب رنگ در پوشاک، پرده و محفظهها از منظر آراء باخرزی در رساله فصوصالآداب مطالعه شده است. رنگهای بهکاررفته در نگارهها از منظر عرفانی چگونه قابل تبیین است؟ به نظر میرسد در پنج مجلس عمارت هفتتنان رنگهای بهکاررفته در انتقال حس عرفانی به سبب قرارگیری در دسته رنگهای پربسامد اسلامی، موثر هستند. پژوهش از نوع کیفی و در دامنه تحقیقات کاربردی جای دارد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات حاصل مشاهده عینی مجالس پنجگانه بنا و فیشنویسی از منابع کتابخانهای است. نمونهگیری پژوهش غیراحتمالی بوده و پنج نگاره هفتتنان مطالعه شده است. نتیجه اینکه تمامی رنگها با تکیهبر رساله فصوصالآداب از رنگهای معنادار در عرفان ایرانی اسلامی بوده و رسانهای جهت انتقال حس معنوی است.
|
کلیدواژه
|
رنگ شناسی عرفانی، هنر زندیه، بافته، هفت تنان، باخرزی، فصوص الآداب
|
آدرس
|
دانشگاه هنر, دانشکده هنرهای کاربردی, گروه فرش, ایران
|
پست الکترونیکی
|
samanehkakavand@ymail.com
|
|
|
|
|