بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصد جوانه‌زنی بذر ون (fraxinus excelsior)

در نهالستان‌های مختلف برای بهبود وضعیت جوانه‌زنی و رشد بذر از کودهای مختلف مانند کودهای سبز، دامی، شیمیایی، بیولوژیکی و انواع بیوچار استفاده می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصدجوانه‌زنی بذر ون در نهالستان‌ جنگلی بود. این آزمایش در نهالستان لاجیم واقع در سرجنگلبانی کسیلیان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سوادکوه انجام شد. در این تحقیق 19 تیمار اصلاح‌کننده خاک، شامل پوسته‌برنج به مقدار 0.5 و 1 درصد حجمی خاک، بیوچار پوسته‌برنج 0.5، 1 و 2 درصد حجمی خاک، کودگاوی 150 و 300 ‌گرم، کودشیمیایی حداقل و حداکثر (کودشیمیایی حداقل برای سوپر فسفات تریپل 0.6 گرم، برای سولفات آمونیوم 0.45گرم و سولفات پتاسیم 0.45 گرم و کود شیمیایی حداکثر برای سوپر فسفات تریپل 1.2 گرم، برای سولفات آمونیوم 0.9گرم و سولفات پتاسیم 0.9 گرم) و تیمار شاهد با سه تکرار و ترکیب تیمارها در نظر گرفته شد. بذرهای انتخاب شده به منظور اجرای آزمایش، در عمق مناسب خاک کشت شدند با مشاهده اولین بذر جوانه‌زده در دهم فروردین شمارش بذرها شروع شد. معیار جوانهزنی بذر، خروج برگچه بوده است . به منظور تجزیه و تحلیل آماری پس از بررسی نرمال بودن و همگنی واریانس داده‌ها، با استفاده از آزمون‌های شاپیروویلک و لون در سطح احتمال 95 درصد، از روش آنالیز واریانس یکطرفه استفاده شد. در صورت معنی‌دار بودن داده‌ها، مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج نشان داد که اثر اصلاح‌کننده‌های خاک بر سرعت و درصد جوانه‌زنی بذر ون دارای اثر معنی‌دار است. بیشترین سرعت و درصد جوانه‌زنی در تیمارهای ترکیب کودگاوی 1.25 و پوسته‌ برنج 1، ترکیب کودشیمیایی بیشینه و پوسته‌ برنج 1، بیوچار پوسته ‌برنج 2 و بیوچار پوسته ‌برنج 1 درصد یافت شده است. به طور کلی، استفاده از موادآلی بیشترین تاثیر را بر جوانه‌زنی بذر این گونه داشته است. پیشنهاد می‌شود به منظور افزایش جوانه‌زنی بذر ون در نهالستان‌های جنگلی از مواد آلی مانند پوسته‌برنج و همچنین کودگاوی استفاده شود.

investigating the effect of soil conditioners on the germination rate and percentage of fraxinus excelsior seeds

different fertilizers such as green, animal, chemical, biological and biochar are used in different nurseries to improve germination and growth. the purpose of this research is to investigate the effect of soil conditioners on the germination rate and percentage of fraxinus excelsior seeds in forest nurseries. this experiment was carried out in nursery lajim, located in sarjangalbani kaslian, general department of natural resources and watershed of swadkoh city. in this research, 20 soil conditioning treatments include rice husk to amount of 0.5% and 1% of soil volume, rice husk biochar to amount of 0.5%, 1% and 2% of soil volume, 150 and 300 grams of cow manure, minimum and maximum chemical fertilizer (minimum chemical fertilizer for super triple phosphate 0.6 grams, for ammonium sulfate 0.45 grams and potassium sulfate 0.45 grams and chemical fertilizer for triple superphosphate 1.2 grams, for ammonium sulfate 0.9 grams and potassium sulfate 0.9 grams) and the control treatment was considered with three repetitions. the seeds selected for the experiment were cultivated in the appropriate soil depth, by observing the first young seed on the 10th of april, counting of seeds has started. the quality of seed germination was leaf emergence. for statistical analysis, after checking the normality of the data and the homogeneity of variances using the shapiro wilk and loon tests at the 95% probability level, one way analysis of variance was used. if the data were significant, comparisons were made using duncan's test. the results showed that the effect of soil conditioners on the speed and percentage of seed germination has a significant effect. the highest germination rate and percentage were observed in the treatments of 1.25% cow manure and 1% rice husk, 1% maximum chemical fertilizer and rice husk, 2% rice husk biochar and 1% rice husk biochar, and in general, the use of these materials had the greatest effect on seed fraxinus excelsior. it is suggested to use organic materials such as rice husk and cow dung to increase the germination of fraxinus excelsior seeds in forest nurseries.