بررسی تخریب کاربری اراضی جنگلی در اثر احداث سد با استفاده از پردازش تصاویر ماهواره‌ای

شناسایی کاربری ها و تغییرات کاربری اراضی جهت بررسی و پایش مناطق حساس به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری می باشد. هدف اصلی از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی ناشی از احداث سد شفارود در عرصه جنگل های هیرکانی شمال کشور طی یک دوره 17 ساله با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. برای این کار 3 تصویر ماهواره ای متعلق به سال های 2013،2000 و2017 استفاده شد و تصحیح‌های (هندسی و اتمسفری) بر روی تصاویر اعمال و با روش طبقه‌بندی حداکثر احتمال نقشه کاربری اراضی منطقه برای هر مقطع تهیه شد که به ترتیب دارای صحت کاربری و ضریب کاپای بالاتر از 86‌% و 0.83 بودند. روش مقایسه پس از طبقه بندی برای پایش تغییرات کاربری اراضی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد بیش ترین پوشش اراضی حوزه شفارود در هر سه سال متعلق به طبقه جنگل و در رتبه بعدی طبقه مرتع می باشد. نتایج تحقیق کاهش مستمر کلاس جنگل از 63.05 درصد در مقطع نخست به ترتیب به مقادیر 57.27 و 57.22 برای سال‌های 2013 و 2017 کاهش یافته است که شواهد تایید کننده این موضوع افزایش مستمر کلاس هاس صخره (8.15-9.10-10.45) و بدون پوشش (3.5- 4.47-5.08 درصد) می باشد. چالش های محیط زیستی ساخت سد مورد بررسی تاکیدی دیگر بر اهمیت انجام مطالعات تخصصی مبتنی بر دانش اکولوژی و ارتقای نوع نگرش تصمیم گیران به جنگل به عنوان یک زیستگاه پیچیده و شکل گرفته در مقیاس زمانی طولانی‌مدت می باشد.

investigation of forest land use degradation due to dam construction using satellite images processing

identify land uses and land use changes to investigate and monitor sensitive areas is essential for sustainable land planning and management. the main objective of this study is to investigate the land use changes caused by the construction of shafarood dam in the hyrcanian forests in the north of iran during a 17-year period using landsat satellite imagery. to do this, three satellite imagery of the years 2000, 2013 and 2017 were used, and the corrections (geometric and atmospheric) were applied on the images and the map of the land use for each section in the region was prepared using the classification method of the maximum likelihood that the produced map have kappa coefficient more than 86% and usage accuracy of 0.83. after classification, the comparison method was used to monitor the land use changes. the results revealed that in every three years, the most land cover of shafarood watershed belongs to the forest class and in the next rank belongs to the rangeland class. as a result, the continuous decline of the forest class accured from 63.05 percent to 57.27 and 57.22 percent in the first section for the years 2013 and 2017 respectively. the continuous increase of the rock class (8.15-9.10-10.45) and bare lands (3.5- 4.47-5.08%) confirms it in the study area. environmental challenges of constructing the shafaroud dam is another emphasis on the importance of conducting advanced and specialized studies based on ecological methodologies and also increasing the decision makers awareness of hyrcanian forests complexity which has formed in a very long-time period.