تاثیر میزان شوری آب و عوامل تولید بر عملکرد محصول سیب زمینی در همدان، دشت بهار

افزایش تولیدات کشاورزی به دلیل رشد سریع جمعیت و به تبع آن افزایش نیاز آبی در دهه های اخیر سبب برداشت بی‌رویه و افت سطح آب زیرزمینی در دشت همدان، بهار شده است. این موضوع منجر به افت ممتد سطح آب زیرزمینی در این دشت شده و سبب شده تا در زمره دشت های بحرانی استان قرار گیرد. این پدیده علاوه بر خسارت به منابع آب های زیر زمینی موجب شوری آب شده است. هدف این تحقیق بررسی اثر شوری آب زیر زمینی بر عملکرد محصول سیب زمینی است. به‏منظور بررسی تاثیر شوری آب بر عملکرد سیب زمینی، تابع عملکرد این محصول برآورد شده است. به روش نمونه برداری تصادفی داده های مورد استفاده از 119 مزرعه در سال زراعی 97-1396 گردآوری شدند و میزان شوری آب چاه‏های مزارع در دو مرحله در آزمایشگاه اندازه گیری شد. بر اساس معیار ها و آزمون‏های انجام گرفته تابع تولید به فرم تابع درجه دوم به منظور برآورد روابط میان متغیر ها انتخاب گردید. نتایج این پژوهش بیانگر این موضوع است که با افزایش یک واحد در میزان شوری آب، مقدار تولید سیب زمینی 860 کیلوگرم کاهش می‏یابد. بهره‏وری نهایی آب، بذر و کود شیمیایی به ترتیب 0.2، 23 و 14- بود، بر این ‏اساس می‏توان گفت که کشاورزان سیب‏زمینی کار دشت همدان، بهار از نهاده آب به میزان بهینه، از بذر کمتر از حد بهینه و از کود شیمیایی بیش از حد بهینه مصرف می‏کنند.

the effect of water salinity and production factors on potato crop yield in hamedan, bahar plain

increasing agricultural production due to rapid population growth and consequently increasing water demand in recent decades has led to uncontrolled withdrawal and drop in groundwater levels in hamadan-bahar plain. this has led to a sustained drop in groundwater level in the plain and it has caused it to be among the critical plains of the province. this phenomenon has caused water salinity in addition to damage to groundwater resources. the purpose of this study was to investigate the effect of groundwater salinity on potato yield. in order to investigate the effect of water salinity on potato yield, the yield function of this crop has been estimated. by random sampling method, data used from 119 farms were collected in the 2018-19 crop year and the amount of water salinity has been measured in two steps in the laboratory. based on the criteria and the test, the production function was selected in the form of a quadratic function for estimating the relationships between variables. the results of this study indicate that with an increase of one unit in the amount of water salinity, the production of this product has decreased by 860 kg. the final productivity of water, seeds and chemical fertilizers are 0.2, 23 and -14, respectively, so, it can be said that potato farmers in hamedan-bahar plain use optimum amount of water, seed less than optimum amount and chemical fertilizer more than optimum amount.