|
|
بررسی و پیش بینی تاثیرات خشکسالی بر تغییرات دریاچه مهارلو و کاربریهای اطراف آن با استفاده از سنجش از دور
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نگهبان سعید ,مکرم مرضیه
|
منبع
|
پژوهش هاي تغييرات آب و هوايي - 1401 - دوره : 3 - شماره : 10 - صفحه:71 -82
|
|
|
چکیده
|
در سالهای اخیر، پدیده خشکسالی بسیاری از حوضههای آبخیز ایران را تحت تاثیر قرار داده و همه ساله باعث تغییرات زیادی در کاربری اراضی و مساحت دریاچهها می شود. این پژوهش سعی دارد که با استفاده از شاخصهای سنجش از دور خشکسالی در سالهای 2000، 2010 و 2020، وضعیت خشکسالی و ارتباط آن با تغییرات کاربری اراضی در حوضه ابخیز دریاچه مهارلو در جنوب ایران را مورد بررسی قرار دهد. بدین صورت که ابتدا با استفاده از شاخصهای evi، ndvi، vci وضعیت خشکسالی تعیین شد، سپس نقشههای کاربری اراضی برای سالهای 2000 و 2020 با استفاده از تصاور ماهواره ای لندست etm+8 تهیه شد. در ادامه با استفاده از روش رگرسیون مهمترین شاخصهای خشکسالی موثر برای کاربریهای اراضی تعیین گردید. همچنین با استفاده از زنحیره مارکوف و کومارکوف وضعیت شاخصهای خشکسالی و کاربری اراضی برای سال 2040 پیش بینی شد. با توجه به نتایج شاخصها مشخص شد که بخشهای جنوبی بیشتر از دیگر بخشها در خطر خشکسالی قرار دارد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات کاربری اراضی نشان داد که در سال 2020 نسبت به سال 2000 اراضی بیشتری در کلاسهای شور و بایر قرار گرفته اند. نتایج نشان داد که بر اساس روش رگرسیون مهمترین شاخصها در ارتباط با کاربری اراضی شاخص ndvi میباشد. نتایج حاصل از زنجیره مارکوف و کومارکوف برای پیش بینی شاخصها نشان داد که این روش دارای دقت قابل قبولی میباشد. بطوریکه ضریب کاپا برای شاخص vci 0.98 میباشد که حاکی از دقت بالای مدل در پیش بینی خشکسالی میباشد. همچنین نقشههای پیش بینی شده توسط این روش نشان داد که در سال 2040 مقادیر این شاخص کاهش می یابد که نشان دهنده خشکسالی بیشتر در منطقه خواهد بود. با مقایسه ای که بین طبقات این شاخصها و مقادیر این شاخصها در سال 2020 و 2000 انجام شد مشخص شد که در سال 2040 احتمال کاهش مقادیر این شاخص و در نتیجه افزایش بیشتر خشکسالی در منطقه وجود دارد. این تغییرات بر روی وضعیت کاربریها تاثیر زیادی خواهد داشت. بطوریکه پیش بینی می شود که مقادیر آبها در این دریاچه با توجه به کاهش مقادیر شاخص خشکسالی ndvi کاهش یابد.
|
کلیدواژه
|
سنجش از دور، شاخصهای خشکسالی، تغییرات کاربری اراضی، زنجیره مارکوف و کومارکوف
|
آدرس
|
دانشگاه شیراز, دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی, بخش جغرافیا, ایران, دانشگاه شیراز, دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی, بخش جغرافیا, ایران
|
پست الکترونیکی
|
m.mokarram.313@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
investigating and predicting the effects of drought on the changes of maharlo lake and its surrounding uses using remote sensing
|
|
|
Authors
|
mokarram marzieyeh ,negahban saeed
|
Abstract
|
in recent years, the phenomenon of drought has affected many watersheds in iran and causes many changes in land use and lake area every year. this research tries to investigate the drought situation and its relationship with land use changes in the abkhiz basin of maharlo lake in the south of iran by using the drought remote sensing indicators in the years 2000, 2010 and 2020. in this way, the drought condition was determined using evi, ndvi, and vci indicators, then land use maps for the years 2000 and 2020 were prepared using landsat etm+8 satellite imagery. in the following, using the regression method, the most important effective drought indicators for land uses were determined. also, using markov and komarkov chains, the state of drought and land use indicators for 2040 was predicted. according to the results of the indicators, it was found that the southern parts are more at risk of drought than other parts. the results of the survey of land use changes showed that in 2020, compared to 2000, more lands were placed in the salty and barren classes. the results showed that according to the regression method, the most important indicators in relation to land use is the ndvi index. the results of markov and komarkov chain for predicting indicators showed that this method has acceptable accuracy. thus, the kappa coefficient for the vci index is 0.98, which indicates the high accuracy of the model in predicting drought. also, the maps predicted by this method showed that in 2040, the values of this index will decrease, which will indicate more drought in the region.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|