بررسی روند شاخص خشکی در ایستگاه‌های نوار شمالی ایران طی دوره 1982- 2019

یکی از بزرگترین نگرانی‌های بشر در سال‌های اخیر، تاثیرات حاصل از تغییرات اقلیمی بر منابع طبیعی در سطوح محلی، منطقه‌ای و جهانی است. یکی از این اثرات، تغییر و روند در شاخص خشکی و دگرگونی شرایط هیدرواکولوژی مناطق می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی روند شاخص خشکی(ia) در ایستگاه‌های نوار شمالی کشور طی دوره 2019-1982 است. برای محاسبه‌ی تبخیر پتانسیل روزانه از معادله پنمن استفاده شده و در نهایت با استفاده از پارامترهای بارش و تبخیر پتانسیل مقادیر شاخص خشکی محاسبه شده است. نتایج نشان می‌دهد در ایستگاه‌ها نوار شمالی ایران برای بازه زمانی 2019-1982 مقایر بارش با روند کاهش مواجه بوده است به طوری که در ایستگاه انزلی مقادیر بارش‌ها در دوره 2019-2012 حدود 300 میلی‌متر نسبت به دوره 10 ساله 1991-1982 کاهش داشته است. از طرف دیگر مقادیر دما نیز در ایستگاه‌های شمال کشور با افزایش مواجه بوده است. مقادیر افزایش دما در ایستگاه-های رشت، رامسر، گرگان، بابلسر و انزلی به ترتیب حدود 1، 1.7، 0.1، 1.9 و 1.5 درجه سانتی‌گراد بوده است. بررسی‌ها نشان داد شاخص خشکی در تمام ایستگاه‌های مورد مطالعه در دوره 2019-1982 دارای روند کاهشی است. بیشترین شیب کاهشی در بین ایستگاه‌های مورد مطالعه نیز مربوط به ایستگاه‌ انزلی بوده است. روند شاخص خشکی در دوره 2019-2012 نسبت به دوره 10 ساله 1991-1982 در ایستگاه‌های رشت، رامسر، گرگان، بابلسر و انزلی به ترتیب 0.178-، 0.011-، 0.091-، 0.142- و 0.420- بوده است.

investigation of the trend of aridity index in the northern stations of iran during the period 1982-2019

the impact of climate change on natural resources has become one of the greatest human concerns at the local, regional and global levels in recent years. one of negative impact of climate change is change of aridity index trend and transformation of hydro-ecological conditions in different regions. the main objective of this research is to evaluate the trend of aridity index (ia) in northern stations of iran during the period 1982-2009. to do so, the penman equation was used to calculate the daily potential evaporation. thereafter, the drought index values were calculated using the precipitation and potential evaporation parameters. results demonstrate that precipitation values have been decreased during 1982-2019 in northern strip of iran, so that precipitation has decreased by 300 mm during 2012-2019 in bandar-e-anzali station compared to the 10-year period (1982-1991). temperature values have also increased in the northern stations of the country. air temperature has increased about 1, 1.7, 0.1, 1.9 and 1.) 5c° ) in rasht, ramsar, gorgan, babolsar and bandar-e-anzali stations respectively. furthermore, drought index represents a decreasing trend in all studied station during 1982-2019. the trend of aridity index during 2019-2012 compared to the 10-year period (1982-1991) are -0.178, -0.011, -0.091, -0.142 and -0.420 in rasht, ramsar, gorgan, babolsar and anzali stations, respectively.