دورنمای اثر گرمایش جهانی بر دگرگونی الگوی زمانی-مکانی رخداد استرس حرارتی ایران

اثرات تغییر اقلیم، پیامدهای متفاوتی را بدنبال دارد که یکی از مهمترین این پیامدها، تغییر الگوی فضایی-زمانی رخداد استرس‌های حرارتی می‌باشد. بهرحال استرس‌های حرارتی به‌عنوان یکی از مخاطرات جوی شناخته می‌شود که سلامت جوامع بشری را مورد تهدید قرار می دهد. کشور ایران با توجه به موقعیت جغرافیای آن بر روی کمربند خشک و نیمه خشک کره زمین، انتظار می رود که الگوی اقلیمی آن تحت تاثیر تغییرات سوء گرمایش جهانی قرار گیرد. لذا در این تحقیق سعی گردید که نقشه خطر استرس حرارتی، با دیدگاه ترکیب شاخص‌های متنوع بیوکلیمایی، برای دو دهه پایه 1980 تا 2010 و دهه آینده 2020 تا 2049 تهیه و مناطق خطرخیزشناسایی و معرفی گردند. لذا بر مبنای یک سناریوی میانه تحت عنوان rcp4.5 و با توجه به مدل canems2، تغییرات اقلیمی 41 ایستگاه اصلی ایران شبیه سازی شد. در این مطالعه بوسیله 5 شاخص بیوکلیمایی، نقشه فراوانی رخداد استرس حرارتی برای دوره‌های مطالعاتی تهیه گردید. اگرچه همبستگی بین نتایج این شاخص‌ها از سطح معناداری برخوردار می باشد، اما آنچه مشخص بود، اینکه هر یک از این شاخص‌ها الگوهای فضایی متفاوتی از فراوانی رخداد استرس حرارتی نمایش می دهند. بنابراین در این پژوهش بر مبنای روش فازی در محیط gis، نتایج 5 شاخص بیوکلیمایی ترکیب و نقشه خطر ریسک استرس حرارتی تهیه شد. بهرحال نتایج این تحقیق با توجه به سناریوی rcp4.5 برای دهه ی آینده، گویای کاهش مساحت مناطق خطر پذیر استرس حرارتی با آستانه طبقات ریسک زیاد و ریسک خیلی زیاد به مقدار 24.5 درصد در قیاس با دوره پایه می باشد. همچنین الگوی فضایی نشان می‌دهد که برای هر دو دوره مطالعاتی، کمینه خطرپذیری این بلای جوی مربوط به نواحی مرکزی ایران بوده و از طرف دیگر سواحل جنوبی و شمالی ایران را می توان بعنوان مهمترین نواحی با ریسک بالای خطر، بعنوان نقاط حادثه خیز معرفی نمود

Perspective of the effect of global warming on the change of temporal-spatial pattern of heat stress occurrence in Iran

Thermal stress poses significant direct and indirect risks to human health. Under climate change, both mean temperature and the frequency and intensity of extreme thermal stress events are projected to increase. Located within an arid to semi-arid region, Iran is anticipated to experience particularly intense temperature and humidity changes under climate change, potentially heightening the public health challenges associated with thermal stress. To facilitate improved adaptation to these thermal threats, accurate high spatial resolution thermal heat stress risk maps are important. This study combines various climate indices to produce such a thermal stress risk map for the reference period 1980-2010, with RCP4.5 projections for the period 2020-2049. Although the results of the various indices are statistically significantly correlated, each index returned a remarkably different spatial distribution and risk classification. Therefore, a fuzzy approach was followed through a geographical information system (GIS) to combine the results of the five bioclimatic indices and prepare a final thermal stress risk map. Based on the RCP4.5 scenario, the results indicate a notable 24.5% reduction in the areas susceptible to thermal stress at the high-risk and very high-risk levels, compared to the reference period. The lowest projected risk is for the central parts of Iran, while the southern and northern coasts of Iran were the zones of the highest risk, for which adaptation responses are most necessary.