فرهنگ و فرهنگ سازهای رفتاری در قرآن کریم

توجّه به مفهوم فرهنگ از منظر قرآن کریم در ابعاد مختلف، سبک صحیح زندگی را برای انسان نمایان و او را با آموزه‌های قرآنی در این مقوله آشنا می‌کند. با توجّه به ذووجوه بودن مفهوم فرهنگ، یافتن کلیدواژه‌های معادل و کلمات مرتبط با آن در قرآن کریم به سهولت انجام‌پذیر نیست. هدف از نگارش این مقاله، یافتن معادل‌های واژۀ فرهنگ و نیز اصطلاحات و کلمات فرهنگ‌ساز در قرآن است. نوشتار حاضر، پژوهشی نظری در حوزۀ فرهنگ قرآنی است و با روش تحلیلی‌اکتشافی، معادل‌یابی برای واژۀ فرهنگ و یافتن اصطلاحات فرهنگ‌ساز در قرآن را دنبال می‌کند. در این راستا، عناوین کلّی «سنّت»، «امّت»، «ملّت»، «دین» و «داب» به‌عنوان معادل‌های واژۀ فرهنگ از قرآن استخراج و ضمن اشاره به فرهنگ‌سازهای نفسانی در قرآن، کلمات قرآنی مربوط به فرهنگ‌سازهای رفتاری کشف و بیان شده است. توجّه به این اصطلاحات قرآنی و مفاهیم آنها، می‌تواند اخلاق و فرهنگ رفتاری انسان را بر اساس آموزه‌های قرآنی رشد دهد.

culture and culture-making behaviors in the holy quran

paying attention to the concept of culture from the perspective of the holy qur’an in different dimensions can reveal the proper lifestyle to man and familiarizes him with the teachings of the qur’an in this issue. considering the two-faceted nature of the concept of culture, it is not easy to find equivalent keywords and terms related to it in the holy quran. the purpose of writing this article is to find the equivalents of the word culture, as well as terms that can make culture in the qur’an. the present article is theoretical research in the field of quranic culture, and with the exploratory analytical method, it follows the equivalent of the word culture and finding culture-making terms in the quran. in this regard, general terms like &sunnah&, &ummah&, &millah&, &din& and &da’ab& are extracted from the qur’an as equivalents of the word &culture& and while referring to the emotional culture-making terms in the quran, the quranic words related to the behavioral culture-making words are discovered and expressed. paying attention to these quranic terms and their concepts can develop human ethics and behavioral culture based on quranic teachings.