تاملی بر سیر تاریخی مطالعات تفسیری شبه قاره‌ی هند به زبان عربی(قرن اول تا دوازدهم هجری)

علی ‌رغم جایگاه والای قرآن در بین مسلمین و به عنوان منبع الهام بخش بسیاری از تمدن‌های شکل گرفته بعد از ظهور اسلام، بررسی سیرتاریخی تفسیر در شبه‌ قاره‌ی هند، نشان می‌دهد که تاریخ تفسیر‌نگاری در آن سرزمین به ویژه قبل از دوره‌ی معاصر، در پژوهش‌های قرآنی بسیار مغفول واقع شده است. با ضرورت رفع این خلاء پژوهشی، جستار کنونی با بهره‌گیری از مطالعات بین‌ رشته‌ای، و به شیوه‌ی توصیفی‌ تحلیلی و استناد تاریخی، تفاسیر تدوین یافته‌ی شبه قاره را مورد تبیین قرار داده است. پژوهش حاضر در ابتدا این تفاسیر را با گرایشات عرفانی، کلامی و فلسفی در مرحله‌ی تکوینِ تفسیر معرفی و تبیین می‌کند و در دوره‌ی توسعه‌ی تفسیر، تفاسیر با گرایشات اخلاقی و عقلی به ویژه تفاسیر به روش «ساختاری» را با تحلیل شرایط اجتماعی مفسرین و ویژگی تفاسیر آنها بررسی کرده و ابعادی از قرآن ‌پژوهی شبه قاره، با محوریت سیر تاریخی آثار تفسیری مکتوب به زبان عربی را از ورود تمدن اسلامی به آن دیار تا قرن دوازدهم مورد تحلیل قرار می‌دهد.