مطالعه ویژگی‌های کانی‌شناسی، میکرومورفولوژی و تغییر و تحول خاک‌های پلایای بجستان

پلایا از جمله شکل‌های اراضی مهم در مناطق بیابانی می باشد. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی‌ها، تغییر و تحول، خاک‌های پلایای بجستان است. برای این منظور پس از شناسایی لندفرم‌ها، در امتداد یک برش، 11 خاکرخ در سطوح ژئومورفیک مخروط افکنه، اراضی حد واسط مخروط افکنه و کفه رسی و همچنین کفه رسی مطالعه شد. هدایت الکتریکی خاک‌ها از 88/0در مخروط افکنه تا 68/36 دسی‌زیمنس بر متر در حاشیه کفه نمکی متغیر بود. بافت خاک در کفه رسی، لوم رسی با غالبیت سیلت بود. کانی‌های رسی خاک‌های مورد مطالعه به ترتیب فراوانی شامل اسمکتیت، ایلیت، کلریت و پالی‌گورسکیت بودند. افق btk قرمز رنگ، متکامل‌ترین افق کل منطقه در مخروط افکنه می‌باشد که در زیر لایه‌های سنگریزه‌دار مدفون شده‌است. تجمع رس به صورت پوشش ذرات شن در مقطع نازک مشاهده شد. افق bk، حداکثر تکامل در کفه رسی بود. اشکال پوشش رسی،کربنات‌های ثانویه اغلب به شکل نودول همراه با فرم‌های عدسی شکل گچ، پدوفیچرهای غالب خاک را تشکیل می‌دهند. وجود افق bk در خاک‌های رویی و افق btk مدفون در بین توالی لایه‌های رسوب، نشان‌دهنده فرایندهای پدوژنیک پیش‌رونده و پس‌رونده است. افق btk نشان‌هنده یک دوره گرم و مرطوب‌تر و افق bk نشان‌دهنده یک دوره نسبتا مرطوب‌تر نسبت به حال است.