مطالعه کانی شناسی سطوح پلایایی با درصد مواد فرسایش پذیرمختلف، نوع سله های سطحی و پایداری آنها در غرب دریاچه ارومیه

با توجه به اینکه پتانسیل تولید گردوغبار در بخش های مختلف پلایای ارومیه متفاوت است و شناخت عوامل تاثیرگزار در فرسایش پذیری سطوح پلایایی به مدیریت بهتر این اراضی می تواند کمک کند، هدف از تحقیق حاضر مطالعه کانی شناسی سطوح پلایایی با درصد مواد فرسایش پذیر آنها و نقش سله های سطحی در پایداری آنها در مقابل فرسایش بادی بود. بدین منظور از سطوح پلایایی مختلف شناسایی شده، نمونه خاک از عمق 0-5 سانتی متری در 130 نقطه تهیه شد و درصد مواد فرسایش پذیر آنها (lem) تعیین گردید. سپس 12 نمونه خاک با درصد lem متفاوت انتخاب و کانی های آنها با پراش پرتوی ایکس (xrd) تعیین گردید. همچنین برخی از خصوصیات سله های سطحی شکل گرفته در این مناطق مطالعه گردید. نتایج مطالعه کانی شناسی این سطوح نشان داد که در سطح سفره های شنی که بالاترین درصد lem را دارا بودند، کانی کوارتز از بیشترین فراوانی برخوردار است و در مقابل در سطوح با کمترین میزان lem، برشدت پیک کانی های هالیت و کلسیت افزوده‌شده و از شدت پیک کانی کوارتز کاسته شده است. با توجه به اینکه در سطوح رسی، نمکی و شنی-نمکی، سله های سطحی با حداقل ضخامت یک سانتی‌متر و با مقاومت بالا به شکنندگی در حالت مرطوب و خشک وجود دارد، این مناطق با وجود دارا بودن درصد مواد فرسایش پذیر نسبتا بالا در برخی نقاط، در صورت عدم دست‌کاری و تخریب، مقاومت بالایی در برابر فرسایش بادی دارند. درحالی‌که در سطح سفره های شنی، به دلیل عدم شکل گیری سله های سطحی، این سطوح از پتانسیل بسیار بالایی برای تولید گردوخاک برخوردار می باشند.