سینتیک آزاد شدن روی از خاکهای آهکی توسط عوامل کلات ساز mgda و glda

روی یکی از عناصر کم نیاز گیاه می باشد که کمبود آن در دامنه وسیعی از خاک های جهان مانند خاک های آهکی ایران گزارش شده است. از عصاره گیرهای مختلف برای آزادسازی روی از فاز جامد خاک و تخمین فراهمی آن برای گیاه استفاده می شود که در بین آنها عوامل کلات ساز از مناسب‏ترین عصاره گیرها می باشند. این مطالعه با هدف بررسی سینتیک آزادسازی روی توسط عوامل کلات ساز mgda و glda انجام شد. بدین منظور، نمونه‌های10 گرمی از 9 خاک توسط20 میلی‏لیتر محلول عصاره‏گیر حاوی غلظت های 005/0، 05/ و یا 1/0 مولار لیگاندها، 01/0 مولار کلراید کلسیم و 1/0 مولار بافر تری اتانول آمین 3/7=ph و در زمان‌های مختلف (5/0، 2، 4، 6، 12 و 24 ساعت) عصاره گیری و عنصر روی آزاد شده با دستگاه طیف سنج جذب اتمی اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که معادله شبه رده دوم بهترین برازش بر داده های سینتیک آزادسازی روی از خاکهای مورد مطالعه داشت. با افزایش زمان عصاره گیری تا 2 ساعت آزادسازی روی افزایش یافت و به حال شبه تعادل رسید. با افزایش غلظت لیگاندهای mgda و glda از 005/0 به 1/0 مولار نیز مقدار روی آزاد شده افزایش یافت اما زمان رسیدن به شبه تعادل تغییر چندانی نکرد. بنابراین، بعد از انجام مطالعات همبستگی با شاخص های گیاهی می توان از کلات سازهای mgda و glda در استخراج روی قابل جذب برای گیاه در خاکهای آهکی استفاده نمود.