مقایسه تکامل خاک بر اساس شاخص تجمع رس در برخی از خاک­های آهکی استان کردستان

رمطالعه نحوه تشکیل و تکامل خاک، اطلاعات مبنائی مربوط به ویژگی های خاک را در اختیار ما قرار می دهد. در این پژوهش به منظور بررسی تکامل خاک در دو منطقه از استان کردستان از شاخص تجمع رس استفاده شد. از آنجائیکه ضخامت افق آرجیلیک به عنوان افق تجمع رس نقش مهمی در توسعه و تکامل خاک دارد، از این رو تشکیل این افق می تواند به عنوان یکی از شاخص های ویژه برای بررسی روند تکامل خاک ها به کار رود. بر اساس نتایج بدست آمده و محاسبه شاخص تجمع رس، خاک های واقع شده در منطقه عباس آباد نسبت به خاک های منطقه دیزج دارای افق آرجیلیک با ضخامت بیشتری بوده و از مدت زمان بیشتری برای تشکیل افق آرجیلیک برخوردار بوده است که در نهایت باعث تکامل بیشتر در این خاک‌رخ گردیده است. به طور کلی نحوه قرار گیری اراضی و شرایط ارتفاعی متفاوت خاک‌رخ ها باعث شده که در خاک‌رخ عباس آباد میزان رس بیشتر و کربنات ها کمتر تجمع یابد. از طرف دیگر افزایش مقدار رس در طول خاک‌رخ و تشکیل افق مشخصه آرجیلیک بیانگر پایداری زمین نما و حاکم بودن فرآیند شستشو و انتقال ذرات ریز رس از افق های بالائی به لایه های زیرین است. در خاک‌رخ دیزج میزان رس روند نامنظمی را طی کرده و تجمع ذرات رس در افق انتهایی و در نتیجه تشکیل افق آرجیلیک در اثر فرآیند شستشو یا ایلوویشن رس رخ داده اما به علت واقع شدن این اراضی در دشت دامنه ای، رسوبگذاری های مجدد مانع از تکامل خاک گردیده است.