ارزیابی بهره وری بارش در گندم تحت سناریوهای کشاورزی حفاظتی و متداول در اقلیم سردسیر دیم

به منظور بررسی نیاز آبی و میزان بهره وری بارش در گندم دیم تحت سناریوهای کشاورزی حفاظتی و متداول، آزمایش دو بار خرد شده برپایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت چهار سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا شد. سه تیمار تناوبی (علوفه-گندم، نخود-گندم و گلرنگ-گندم) در کرت های اصلی، سه سطح خاک ورزی (مرسوم، کم خاکورزی و بی خاکورزی) در کرت های فرعی و دو رقم گندم دیم (باران و آذر2) در کرت های فرعی-فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نیاز آبی گیاهان تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفت و متناسب با تغییرات آب و هوایی در سال تغییر یافت. تناوب، خاکورزی و رقم اثر معنی داری روی بهره‌وری بارش داشت. رقم باران در هر دو تیمار کم خاکورزی و بی خاکورزی به ترتیب با مقادیر 71/0 و 70/0 کیلوگرم در متر مکعب بیشترین بهره وری بارش را داشت. میزان بهره‌وری بارش در تیمار بی خاکورزی (کشت مستقیم) حدودا 32 درصد در طی 4 سال بهبود پیدا کرد. با افزایش ذخیره رطوبت در خاک و بهبود بهره‌وری بارش در شرایط حفاظتی انتظار پایداری عملکرد محصولات زراعی دیم وجود دارد.