ارزیابی کیفیت آب های زیرزمینی برای مصارف کشاورزی در استان خراسان جنوبی (مطالعه موردی: دشت بیرجند)

به منظور ارزیابی کیفیت آب های مورد استفاده در کشاورزی در دشت بیرجند، نمونه برداری از آب 37 حلقه چاه و قنات انجام شد. در این نمونه ها، پارامترهای ec، غلظت سدیم، کلسیم، منیزیم، کلر، کربنات و بی کربنات اندازه گیری شد و شاخص های شوری موثر، sar و mh نیز محاسبه گردید. سپس، ارزیابی و گروه بندی آب ها بر اساس روش آیرز و وستکات انجام گردید. نتایج نشان داد تمام نمونه های مورد بررسی، دارای شاخص mh بیشتر از 50 درصد بودند. از نظر شاخص شوری، 46 درصد نمونه ها دارای محدودیت کم تا متوسط، 54 درصد دارای محدودیت شدید و هیچ نمونه آبی، بدون محدودیت مصرف برای کشاورزی وجود نداشت. از 37 نمونه مورد بررسی، 2 نمونه دارای sar بیشتر از 9، 29 نمونه دارای 9-3 = sar، و 6 نمونه به دلیل دارا بودن 3 ˂sar دارای کیفیت عالی برای کشاوزی بود. در بیشتر نقاط دشت بیرجند، خطر سمیت کلر در آب های آبیاری وجود داشت. علاوه بر این، همه آب های مورد مطالعه در این پژوهش از نظر یون بی کربنات دارای محدودیت متوسط تا شدید بودند. در مجموع، به نظر می رسد زیادی غلظت منیزیم، کلر و بی کربنات سه محدودیت اصلی آب های مورد استفاده بخش کشاورزی در دشت بیرجند، می باشد.