سیر تدوین کتاب های تعلیمات دینی و سرگذشت آن ها در دوره پهلوی

هدف: اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﻰ سیر تدوین کتاب تعلیمات دینی دوره پهلوی اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.روش: دراﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻰ ﺟﻬﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎى اصلی و از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺤﺘﻮا ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻰ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ درﺳﻰ پایه ابتدایی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎرى آن در ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺤﺘﻮا، ﻛﺘﺎﺑﻬﺎى تعلیمات دینی دوره پهلوی ﺑﻮد ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ تعلیمات دینی پایه دوم، سوم، چهارم و پنجم اﺑﺘﺪاﻳﻰ دوره پهلوی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ. اﺑﺰار ﺟﻤﻊ آورى اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻴﺎﻫﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺤﺘﻮاى ﻛﺘﺐ درﺳﻰ و ﺳﻴﺎﻫﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻧﻈﺮى و ﺑﺴﺘﺮﻫﺎى ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ، ﻃﺮح ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدى ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪ و رواﻳﻰ آن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻋﻠﻮم ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ. واﺣﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺟﻤﻼت ﻣﻨﺪرج در ﻣﺘﻦ ﻛﺘﺐ درﺳﻰ و ﻧﻴﺰ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﻨﺪرج در ﻛﺘﺐ درﺳﻰ ﺑﻮده اﺳﺖ. برای تحلیل محتوا، از روش آنتروپی شانون که برگرفته از تئوری سیستم هاست، برای پردازش و تحلیل نتایج استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مولفه های موجود در کتاب های تعلیمات دینی چهار پایه تحصیلی این دوره شامل 689 مولفه اسلامی و دینی بوده که بیشترین توجه به مولفه شرعیات و کمترین توجه و بصورت صفر درصد در مولفه امیدواری می باشد. مولفه شرعیات با میانگین 87/29 در حد بالایی نسبت به مولفه های دیگر قرار داشته است.نتیجه گیری: می‌توان نتیجه گرفت در دوره پهلوی در کتاب های تعلیمات دینی مبحث شرعیات و اسلام بیشتر مورد توجه بوده است و به مسائل نماز و روزه و مسائل مرتبط با نماز توجه بیشتری نسبت به مولفه های دیگر میشده است و به مولفه هایی چون امیدواری و راستگویی توجهی صورت گرفته نشده است همچنین در دوره پهلوی دوم نسبت به پهلوی اول سیر تدوین کتاب ها به سمت شرعیات و اسلام و دین بوده است و این سمت سوق بیشتری داشته است.