بررسی تنوع نقوش تزیینی بهکاررفته در بنای آرامگاه خواجهربیع از عصر صفوی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
پیگان هومن ,ذاکری محمدحسین
|
منبع
|
نقش خراسان در شكوفايي هنر و معماري ايراني اسلامي - 1401 - دوره : 3 - سومین همایش ملی نقش خراسان در شکوفایی هنر و معماری ایرانی اسلامی - کد همایش: 61950-01210
|
چکیده
|
آرامگاه خواجهربیع یکی از مهمّترین بناهای تاریخی دورة صفوی در شهر مقدس مشهد است. این پژوهش با هدف معرفی انواع نقشهای بهکاررفته در بنای آرامگاه خواجهربیع انجام شده است و پراکندگیِ نقوش، نحوة چینش و رنگ آنها را نیز مورد بررسی قرار میدهد. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی و شیوة جمعآوری دادهها بر اساس برداشتهای میدانی (عکاسی) و با استناد به منابع مکتوب و شفاهی است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که نقوشی با طرح اسلیمی، ختایی و ترنج از نمونه نقوش گیاهی و نقشی با طرح طاووس با سر اژدها از نمونه نقوش حیوانی در این بنا کار شده است. نقش مصنوعِ گلدان و همچنین آسمانیِ ستاره و خورشید در تزیینات بنا رویت شد. در دسته نقوش هندسی نیز نقوشی با طرح ساده و گره و همچنین خط نوشتارهایی با محتوای الله، محمد و علی در این بنا کار شده است. بیشترین نقوش بهلحاظ سطح اشغال، گرههای هندسی و بهلحاظ تنوعِ نقش، مربوط به نقوش گیاهی است. نقوش هندسی اغلب در سطوح دیوارها و نقوش گیاهی اغلب در ایوانها کار شده است. بیشترین تکنیک مورد استفاده، معقلی و سپس معرق است و رنگهای لاجوردی و فیروزهای، نسبت به سایر رنگها بیشتر مورد استفاده قرارگرفته است.
|
کلیدواژه
|
معماری ایرانی، آرامگاه خواجهربیع، آمودهای معماری، نقشهای تزیینی، دورۀ صفوی
|
آدرس
|
دانشگاه شیراز, ایران, دانشگاه شیراز, ایران
|
پست الکترونیکی
|
zakeri@shirazu.ac.ir
|
|
|
|
|