خوانش نگاره های نسخه ی شاهنامه کوچک (معروف به گاتمن) به روش اروین پانوفسکی

پس از گذشت قرن ها از سرودن شاهنامه توسط فردوسی، نُسخ خطی فراوانی از آن اثر ارزشمند به نگارش در آمده و مصور شده اند. نسخه مورد ارزیابی در اینجا شاهنامه ای است متعلق به گروه هنر اسلامی موزه هنر متروپولیتن نیویورک به شماره الحاقی 42 1 ،290 ،1974 که به شاهنامه گاتمن معروف است. این شاهنامه کوچک دارای نگاره هایی است که از اجزاء و عناصر مختلفی تشکیل شده اند. لذا برای شناخت آن اجزاء باید از رویکرد خوانش تصاویر بهره جست. در بین روش شناسی های معروفی که با هدف خوانش آثار تاریخی مورد استفاده پژوهشگران قرار می گیرند، شمایل نگاری اروین پانوفسکی روشی است که به دنبال فهم موضوع و محتوای اثر است.هدف پژوهش: تحقیق حاضر بدنبال فهم آن بوده که آیا روش خوانش پانوفسکی در تعیین اجزاء و عناصر تشکیل دهنده ی نگاره های شاهنامه گاتمن کاربرد دارد؟ و پس از اطمینان حاصل کردن از این موضوع، اجزاءی نگاره های شاهنامه گاتمن هم از حیث فرم و هم محتوا بیان شوند. روش پژوهش: مراتب سه گانه اروین پانوفسکی در خوانش تصویر کمک نموده تا نگاره ها به لحاظ ساختار و عناصر سازنده مورد توصیف، تحلیل و تفسیر قرار بگیرند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد خوانش تصاویر به روش پانوفسکی به طور کلی در تعیین اجزاء و عناصر سازنده نگاره های شاهنامه گاتمن کاربرد داشته است. همچنین نگاره ها متاثر از سه مولفه ی موضوع، فرم و محتوا هستند و عناصر سازنده از جمله پیکره ها، جامگان، ابزار جنگی، عناصر طبیعی، عناصر معماری و غیره گواه این ادعاست.