مقایسه اثر عسل بهار نارنج (citrus aurantium) با پماد فنی ‌توئین بر ترمیم زخم در موش صحرائی

در این مطالعه تجربی 32 موش صحرائی نیمه بیهوش شدند و زخمی تمام ضخامت در قسمت پشتی به ابعاد یک سانتی‌متر مربع ایجاد شد. موش‌ها در گروه‌های کنترل منفی، کنترل مثبت (اوسرین)، عسل بهار نارنج 75 درصد و فنی‌توئین 1 درصد تقسیم‌بندی شدند. در گروه تجربی تحت درمان روزانه 2 بار به مقدار یک گرم از پماد به صورت یک لایه نازک بر روی سطح زخم‌ها به مدت 14 روز قرار داده شد. نمونه‌برداری جهت بررسی‌های هیستوپاتولوژی در روزهای 4، 7، 10 و 14 بعد از ایجاد زخم صورت گرفت. برای اندازه‌گیری جمع‌شدگی زخم از نرم‌افزار دیجی مایزر استفاده شد. در این بررسی میزان آنژیوژنز، فیبروپلازی، تشکیل بافت پوششی، رسوب کلاژن و ارتشاح سلول‌های التهابی مورد ارزیابی قرار گرفت. در بررسی میکروسکوپیک در روز 4، آسیب اپیدرم و درم با حضور لخته خونی و نفوذ سلول‌های التهابی در گروه تحت درمان و بافت جوانه‌ای در حال تشکیل در گروه‌های عسل بهار نارنج 75 درصد و فنی‌توئین 1 درصد مشاهده شد. در روز هفتم بافت جوانه‌ای در گروه‌های تحت درمان قابل تشخیص بود. در گروه تحت درمان با عسل 75 درصد تراکم سلولی بافت جوانه‌ای نسبت به سایر گروه‌ها کمتر و سنتز کلاژن نسبت به سایر گروه‌ها بیشتر و بافت پوششی در حال تشکیل نیز قابل تشخیص بود. در روز دهم از تراکم سلول‌های آماسی، عروق خونی و سلول‌های فیبروبلاستی در بافت جوانه‌ای کاسته شد. در گروه کنترل منفی و کنترل مثبت نسبت به عسل 75 درصد و فنی‌توئین 1 درصد بافت جوانه‌ای جوان‌تر به نظر می‌رسید. بافت جوانه‌ای در گروه عسل 75 درصد و فنی‌توئین 1 درصد تراکم سلولی کمتر و سنتز کلاژن بیشتر را نشان داد. در گروه عسل 75 درصد تشکیل بافت پوششی در مقایسه با روز هفتم پیشرفت بیشتری داشت. در روز چهاردهم در گروه عسل 75 درصد بافت جوانه‌ای بالغ به صورت تراکم سلولی کم و رشته‌های کلاژن ضخیم و منظم و بالغ‌تر از سایر گروه‌ها به نظر می‌رسید و بافت پوششی به‌صورت کامل سطح زخم را پوشانده بود. در بررسی اندازه‌گیری انقباض زخم نتایج حاکی از آن بود که گروه تحت درمان با عسل 75 درصد نسبت به فنی‌توئین 1 درصد بهبودی بالاتری داشته که این اختلاف از لحاظ آماری معنی‌دار بود.

Comparison of the effect of citrus aurantium honey with phenytoin ointment on wound healing in rats

In this experimental study, 32 rats were anesthetized with 2% ketamine and 5% xylazine, ip. Then a shear wound was created on the back of each animal, measuring one cm2 in full thickness. Mice were divided into negative control, positive control (osrine), spring orange 75% and phenytoin 1% groups. In the experimental group, 2 g of ointment was applied twice a day as a thin layer on the surface. Wounds were monitored for 14 days. Sampling was performed for histopathological examinations on days 4, 7, 10 and 14 after wounding. Digiser software was used to measure wound shrinkage. In this study, the rate of angiogenesis, fibroplasia, epithelial formation, collagen deposition and infiltration of inflammatory cells were evaluated. On microscopic examination on day 4, epidermal and dermal damage was observed in the presence of blood clots and infiltration of inflammatory cells in the treated group and budding tissue forming in the 75% spring orange and phenytoin 1% honey groups. On day 7, bud tissue was detectable in the treated groups. In the group treated with honey, 75% of the cell density of bud tissue was lower than the other groups and collagen synthesis was higher than the other groups and the developing epithelial tissue was also detectable. On day 10, the density of inflammatory cells, blood vessels, and fibroblasts in bud tissue decreased. In the negative and positive control groups, 75% of the bud tissue appeared younger than honey and 1% phenytoin. Germ tissue in honey group 75% and phenytoin 1% showed lower cell density and higher collagen synthesis. In the honey group, 75% of the formation of epithelial tissue was more advanced compared to the 7th day. On the 14th day in the honey group, 75% of the mature bud tissue appeared to have low cell density and collagen fibers were thicker, regular and more mature than the other groups, and the covering tissue completely covered the wound surface. In the study of wound contraction, the results showed that the group treated with honey 75% had a higher improvement than phenytoin 1%, which was statistically significant.