جداسازی و شناسایی تک‌یاخته کریپتوسپوریدیوم در اسهال گوساله دراستان البرز

کریپتوسپوریدیوز یک بیماری انگلی‌ است که به وسیله تک‌یاخته‌ای از جنس کریپتوسپوریدیوم (cryptosporidium) در جانوران ایجاد می‌شود. این انگل در دام‌ها به ویژه نشخوارکنندگان، سندرم‌های اسهال نوزادان را به وجود می‌آورد. منبع مستقیم و عمده آلودگی، مدفوع حاوی اووسیست و انتقال از راه دهان می‌باشد. هدف از این پروژه جداسازی و شناسایی گونه‎های تک‌یاخته کریپتوسپوریدیوم به روش ریخت‌شناسی در اسهال گوساله‌ها به منظور پیشگیری و کنترل بیماری بوده است. تخلیص اووسیست از مدفوع با استفاده از تکنیک شناورسازی، رنگ‌آمیزی با روش زیل نیلسون اصلاح شده ( روش هنریکسن) و شناسایی با کلیدهای تشخیصی انجام شده است. بدین منظور، از گوساله‌های مبتلا به اسهال و بدون اسهال در استان البزر به ترتیب 150 و 50 نمونه مدفوع به طور تصادفی جمع‌آوری گردید. از تعداد150 نمونه مدفوع اسهالی جمع‌آوری شده به صورت تصادفی، تعداد 60 نمونه مثبت بود که 40 درصد آلودگی را نشان می‌دهد. در هیچ یک از نمونه‌های مدفوع بدون اسهال گوساله‌ها(50 نمونه)  انگلی( اووسیست) مشاهده نشد. در گوساله‌های زیر یک ماه مبتلا به اسهال به ویژه در دو هفته اول 40 درصد آلودگی مشاهده شد که ناشی از کریپتوسپوریدیوم پاروم بود. در کشور ایران تلفات گوساله‌ها 12-20 درصد (متوسط 16 درصد) می‌باشد که از این تلفات 16 درصدی حدود 75 درصد را سندرم اسهال به خودش اختصاص می‌دهد و یکی از تک‌یاخته‌های مهم که موجب اسهال می‌شود انگل کریپتوسپوریدیوم است. در بررسی حاضر نمونه‌های مدفوع بدون اسهال گوساله‌ها انگلی نداشتند و در گوساله‌های زیر یک ماه مبتلا به اسهال به ویژه در دو هفته اول 40 درصد آلودگی مشاهده شد.

Isolation and identification of Cryptosporidium spp. in diarrhetic calves in Alborz province

Crytosporidiosis is a parasitic disease caused by the cryptosporidium protozoan in the vertebrate animal. This parasite in livestock special ruminants causes diarrhea syndromes in infants. The main sources of the parasite spread are infectious feces and the host mouth. The purpose of this project was to isolate and identify the cryptosporidium species by morphological indices in diarrheic calves in order to detect and control the disease. According to the method of Casemore et al., purification of oocysts from feces using flotation technique was carried out. Staining with modified Zeil nelson method (Henrisksen method) and identification with diagnostic keys was done. Cryptosporidium parvum alone causes clinical disease in young calves; the latent infection time is 3 to 6 days. Cryptosporidium muris, C. Andersoni and C. ryanae have been reported in weaned calves, and C. Andersoni has been also observed in adult cattle. The total of 150 cattle fecal samples were randomly collected from Alborz province. 60 out of 150 (40%) calf diarrhea positive samples were detected by modified Zeil nelson method staining. In all fecal samples from calves without diarrhea, the oocyst was not observed. In calves below one month, especially in the first two weeks, 40% of the diarrheic samples were infected. This protozoon is a zoonotic and opportunistic parasite and, in Iran, it has been reported from various species like poultry, cattle, sheep and goats and it may cause significant economic losses which need much more attentions.