علوم و فرآورده های گیاهی در قرآن

در قرآن کریم به‌عنوان کلام آفریدگار حکیم و خالق کائنات پاره‌ای از این گیاهان به‌تناسب موضوع مطرح شده است که می‌توان آن را نشانه‌ای از ارزش و اهمیت این نوع گیاهان شمرد. شناخت اهمیت گیاهان و تلاش برای مراقبت و استفاده ی از آنها و ثمرات آنها و به عبارت دیگر عدم تخریب و یا استفاده غیر اصولی از گیاهان و درختان. یکی از دانش‌هایی که قرآن درباره آن، مطالب ارزنده‌ای دارد؛ گیاه‌شناسی است. قرآن از زاویه ی خاصی به گیاهان می‌نگرد و آیات فراوانی درباره گیاهان، انواع و اجزای آنها نازل شده است. خداوند متعال، گیاهان را ارجمند شمرده زیرا آنها را نعمت خود و حتی از نعمتهای بهشتی دانسته و به برخی از آنها سوگند یاد کرده است. قرآن، گیاهان را از سویی نعمت خدا قرآن، گیاهان را از سویی نعمت خدا و از سوی دیگر نشانه‌های قدرت حکمت و وجود پروردگار می‌داند. آیات قرآن درباره ی گیاهان و به خصوص درختان پیروان این دو محور هستند؛قرآن به روشنی در آیاتی از قبیل “و ان تعدوا نعمه الله لا تحصوها” و “رزقاً لکم” از گیاهان به عنوان نعمت، روزی و برکت یاد می‌کند. مولف در تبیین معنای نعمت بودن درختان، بیانی لطیف و دل‌انگیز دارد بدین سان که درختان هم نعمت مادی زندگی انسانها هستند و هم نعمت معنوی. سودمندی های مادی درختان بسیار آشکار است چه اینکه آدمی به طور مستقیم از آنها بهره می‌برد و چهارپایان که بخش عظیمی از نیازمندی های جامعه انسانی را فراهم می‌آورند نیز از آنها تغذیه می‌کنند. اما قرآن در توصیف برکتها و سودمندیهای گیاهان بدین بسنده نمی‌کند و آن‌ها را دارای آثار روانی و معنوی ارزنده‌ای می‌داند؛ از نگاه قرآن، گیاهان، زینت زمین به شمار می‌آیند و در واقع سبزه‌ها و گیاهان پوشاک نرم، فاخر، بهجت‌آفرین و دل‌انگیزی هستند که اندام زمین را پوشانده‌اند و بسان آرایشی بس دیدنی و نشاط‌آور برای زمین در آمده‌اند. درختان، گیاهان، سبزه‌ها و سبزه‌زاران نیز همانند آب‌ها، نشانه هستی و نشانگر قدرت، حکمت و جمال جمیل اویند. اگر آدمیان از سر بصیرت به آنها بنگرند و با فطرتی پاکیزه و ذهنی سالم در آنها بیندیشند زمینه اعتقاد به خداوند در آنان فراهم می‌آید.