اهداف و زمینه های ذکر پدیده های طبیعی در قرآن کریم

هدف اصلی طبیعت شناسى و ذکر آثار صنع الهی از دید قرآن، افزودن معرفت انسان ها نسبت به خداوند متعال است. این پیشنهاد مکرراً در قرآن کریم جلب نظر می کند که باید آنچه خدا آفریده، مورد مطالعه و بررسی دقیق و عمیق قرار داده شود تا به این حقیقت پی ببریم که هر کدام از فرآورده های صنع الهی نه تنها در جای خود برای ادامۀ حیات انسانی ضروری می باشند، بلکه تک تک آن ها قدرت شگرف و توان بی کران آفریدگار را بازگو می سازند. از این رو، قرآن از زوایای گوناگون به طبیعت نگریسته، مظاهر طبیعی را آیات الهی شمرده، به برخی از آن ها سوگند یاد کرده، به آثار و آیات طبیعت استناد و استدلال کرده و در آیات متعدد پس از اشاره به پدیده های طبیعی با تعابیری مانند ﴿لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ﴾ (الاعراف: 57)، ﴿لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ﴾ (الحدید: 17)، ﴿لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ﴾ (الحشر: 21)، انسان را به تفکر و تامل در مظاهر طبیعت دعوت می کند. گرچه هدف اصلی و بیشترین بسامد ذکر طبیعت در قرآن، طرح مباحث خداشناسی است امّا در کنار این مسئله، اهدافی دیگر نیز قرار دارد که به عنوان مقدمه ای برای رسیدن به این هدف اصلی مطرح هستند، این مسائل عبارتند از: «شناخت و اثبات نبوت»، «اصالت وحی قرآن و محمد (ص)»، «دلداری دادن به پیامبر (ص)»، «بیان مسائل فقهی»؛ «بزرگداشت دین اسلام و نشان دادن پیشرفت حیرت انگیز آن»؛ «بیان افکار خرافی در مورد بهره وری از طبیعت و تصحیح آن» است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی هر کدام از این موارد خواهیم پرداخت.