دعاوی غیر مستقیم سهامداران در مراجع بین المللی علیه دولت میزبان، با نگاهی بر حقوق ایران و انگلیس

سمت سهامداران در اقامه دعوی علیه دولت میزبان نزد مراجع حقوقی بین المللی، موضوع نسبتاً بدیعی است که در رویه داوری های سرمایه گذاری بدان پرداخته شده است. در حقوق بین الملل کلاسیک، سهامداران در اقامه دعوی علیه دولت میزبان فاقد &سمت&بودند . جبران خسارات سهامداران فقط از طریق حمایت سیاسی دولت متبوع آنان و صرفاً در حدود &حقوق & سهامداران امکان پذیر بود. این موضوع در رای دیوان بین المللی دادگستری در قضیه بارسلونا تراکشن انعکاس یافته است . دیوان بین المللی دادگستری در رای مذکور با تفکیک بین حق و منفعت صرفاً حقوق سهامداران را قابل حمایت دانست. لکن در عین حال، وجود معاهدات را به عنوان مبنایی جهت جبران خسارت انعکاسی سهامداران، شناسایی نمود..در این نوشتار به این مسئله پرداخته می شود که آیا سهامداران در اقامه دعوی غیرمستقیم و انعکاسی به طرفیت دولت میزبان ذی سمت می باشند و داوری های سرمایه گذاری به &دعاوی غیر مستقیم& سهامداران علیه دولت میزبان جهت مطالبه &خسارت انعکاسی& چگونه پاسخ داده اند . رویکرد حقوق داخلی کشورها از جمله ایران و انگلیس به دعاوی انعکاسی سهامداران چگونه است؟ یافته مقاله این است که در حقوق داخلی کشورها از جمله انگلیس، سهامداران در اقامه دعوی غیر مستقم، فاقد سمت هستند و در حقوق ایران نیز امری ناشناخته است. لکن در حقوق بین الملل مدرن قراردادهای سرمایه گذاری بین المللی، مبنایی برای سهامداران در اقامه دعوی علیه دولت میزبان بنیان نهاده که از رضایت دولت متعاهد نشات می گیرد. اگرچه این توافقنامه ها در خصوص خسارات و دعاوی غیر مستقیم صراحت ندارند، لکن رویه های داوری سرمایه گذاری، اطلاق این شروط را حمل بر شمول دعاوی غیر مستقیم نموده است.

Indirect claims of shareholder in international forum against host states, with respect to Iran and England legal system

Right of shareholders to raise claims against host state in International legal forums is a relatively recent subject mainly discussed in investment arbitrations field. In classical international law, shareholders did not have any jus standi in raising direct claim against host state and diplomatic protection was the only means for claiming any remedy. This matter was generally touched on by International Court of Justice in Barcelona Traction case. The Court by distinguishing between “right” and “interest” considered that only the right of shareholders is protected. Nevertheless, it recognized the possibility of remedying reflective rights if there exits a supporting treaty. In this article the questions if shareholders possess any jus standi to make indirect or reflective claims against host state and how the investment arbitrations have reacted to indirect claims of shareholders for reflective loss, will be reviewed. Further, how the domestic law legal systems, such as Iran and England, have reacted to the claims of shareholders for reflective loss is considered. The article concludes that shareholders do not have a any jus standi in domestic law such as England for raising indirect claims and the position is not clear under Iranian law. However, Under modern international law, investment agreements provides for the possibility of shareholders raising indirect claims against host states that emanate from the consent of the state given in the under laying investment treaty. Although this type of treaties do not have express provision on damages and indirect claims, the investment arbitration precedents shows that the general conditions provide ground for accepting the right of shareholders to raise indirect claims.