تبیین شاخصه‌های طراحی فضای شهری با رویکرد ارتقاء کیفیت حضور خانواده‌ها به کمک بررسی تطبیقی میدان تجریش و چهاراه ولی‌عصر(عج)

توجه به «خانواده» در حوزه‌های مختلف اجتماعی در جهت حفظ سبک زندگی ایرانی اسلامی امری ضروری بنظر می‌رسد. مطالعات نشان‌می‌دهد خانواده‌ها برای گذران اوقات فراغتشان غالبا اماکن تفریحی مانند سینماها، پاساژها، رستوران‌ها و غیره را مقصد خود قرار می‌دهند و کمتر فضاهای فرهنگی برای شهروندان طراحی می‌شود تا شهروندان بتوانند در فضاهای شهری با حداقل هزینه از فضایی فرهنگی و تفریحی بهره‌مند شوند. از طرفی در میان عموم مردم به طور معمول در انتخاب مکان یا فضای تفریح از اصطلاح «محیط خانوادگی» یا «فضای خانوادگی» استفاده می‌گردد و تائید خانوادگی بودن فضا نشان از مطلوبیت آن فضا دارد. طراحی چنین فضایی نیازمند استخراج شاخصه‌های فضاهای شهری خانوادگی موفق است. از این‌رو در مقاله پیش‌رو به کمک بررسی تطبیقی میان دو فضای شهری موفق و حضور پذیر در جستجوی معیارهای چنین فضایی بوده‌ایم. این معیارها در قالب شاخصه‌های ابعاد مکان استخراج گردید. در پژوهش کیفی پیش‌رو از روش مردم نگاری با پارادایم برساخت‌گرایی استفاده گردید. جمع‌آوری داده‌های متنی و مشاهده‌ای با ابزارهایی نظیر مصاحبه، پیاده‌روی آزمایشی، شمردن و... صورت پذیرفت. تجربه‌ی زیسته پژوهشگر و مراجعات متعدد به حوزه‌های مدنظر (میدان تجریش و چهارراه ولی‌عصر(عج)) در طی دهه‌ی اخیر در مواقع لزوم به کمک پژوهش آمد. پژوهش پیش‌رو از حیث نتیجه در زمره تحقیقات کاربردی بوده و به معیارهایی همچون ایجاد یا حفظ فعالیت‌های تفریحی نخبه‌گرا، در نظر گرفتن سبک زندگی خانواده‌ی ایرانی، تامین خدمات مورد نیاز خانواده، برنامه‌ریزی برای فراغت خانواده‌ها در فضای شهری، طراحی مکان‌های مکث و تجمع و طراحی مسیرها با توجه به بعد خانوار و... اشاره داشته است.