چالش های عقلانیت نخبگان سیاسی، مانع اصلی توسعه و پیشرفت

عقل، گوهر گرانبهایی است که موجب تمایز انسان از سایر موجودات می شود. اما همسو با «برخورداری» از عقل، باید به «بهره برداری» از عقل نیز توجه کرد. «نحوه» و «چگونگی» بهره برداری از عقل موجب ایجاد تمایز و تفاوت بین انسانها، گروه­ها و جوامع مختلف بشری می­شود. یکی از نکات مهمی که در جوامع دینی، نحوه و چگونگی بهره‌برداری از عقل را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گزینه‌های ارتباطی «عقل» با «دین» می‌باشد. در این مقاله به تبین چهار گزینه ارتباطی بین عقل و دین (نقل) پرداخته شده که هریک از آنها دارای آثار مختلفی نسبت به روند پیشرفت و توسعه کشور می‌باشند. بدین معنی که بعضی از آنها را باید بعنوان مانع اصلی و بعضی دیگر را راهگشا برای پیشرفت و توسعه ملی محسوب نمود. ادعای اصلی این نوشتار پژوهشی اینستکه چالشهای عقلانیت نخبگان سیاسی، حاصل عدم انتخاب گزینه مناسب بین رابطه عقل با دین می‌باشد و این امر موجب ایجاد مانع در راه پیشرفت و توسعه می‌شود. چرا که گزینه‌های نامناسب ارتباطی بین عقل با دین (نقل)، توانایی «حل» فعالانه «مسائل» مربوطه در حوزه‏های مختلف را ندارند. بعنوان نمونه به تجزیه و تحلیل وضعیت مقایسه ای «مسئله» مهار نرخ تورم در ج.ا.ایران و سایر کشورهای جهان در طی سه دهه گذشته پرداخته شده است. روند عمومی در اکثر کشورهای جهان مبتنی بر حل مسئله تورم می باشد، اما این مسئله در ج.ا.ایران حل نشده است. این قبیل موارد را باید بعنوان موانع اصلی پیشرفت و توسعه ملی محسوب نمود که ریشه در چالش های عقلانیت نخبگان سیاسی دارد. غلبه بر موانع پیشرفت، موکول به غلبه بر این چالش­هاست. بدین معنی که باید به گزینه ارتباطی مناسب برای بهره‌گیری از تمامی ظرفیتهای عقل و خردورزی در پرتو تعالیم دینی تلاش نمود. گزینه مناسب ارتباطی بین عقل با دین (نقل)، بهره‌گیری از تمامی ظرفیتهای عقل را در بر دارد که متضمن تثبیت نقش‌های «کشف کنندگی» و «مستقل» برای عقل است. این امر گره اصلی پیشرفت و توسعه ملی را باز خواهد کرد.