پدیده های نوظهور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و نقش آنها در پیشرفت ایران

فرهنگ ماهیتی فرایندی دارد که پارادوکس ثبات و پویایی را همواره در خود دارد و در فرایند زمان متاثر از محیط اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در حال تحول است. فرهنگ در محیط­های فوق بازتاب می­یابد و به صورت رویدادها و پدیده­های نوظهور، در جامعه نمایان می­شود. پیشرفت نیز فرایند تغییرات همه­جانبه است که به تحول در چهارچوب­های ذهنی، حوزه­های ارزشی و ساختارهای نهادی جامعه منتهی می­شود و پیامدهای آن در آثار به هم پیوستۀ تغییرات در قلمروهای گوناگون فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به توسعۀ انسانی می­انجامد. ملزومات و پیامدهای چنین تغییراتی سبب می­گردد تا از یک سو پیش­بینی و شناسایی پدیده­های نوظهور و آثار آنها و از سوی دیگر پردازش، مدیریت و بهره­برداری آنها به منظور مدیریت اثربخش و کارآمد فرایند پیشرفت ضرورت یابد. پدیده­های نوظهور، پدیده­های نوآیند، پویا و تحول­آفرینی می­باشند که نظام­ها و نظم­های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را تحت تاثیر قرار می­دهند و تغییرات اجتناب­ناپذیری را در گسترۀ زمانی حال و آینده موجب می­شوند. مساله نیز از ابعاد مختلفی قابل بررسی است؛ از مساله­یابی در خصوص ماهیت و چگونگی شکل­گیری پدیده­های نوظهور آغاز و به چگونگی مدیریت و بهره­برداری از این پدیده­ها در پیشرفت ایران اسلامی منتهی می­گردد. لذا در مقالۀ حاضر سعی گردیده است تا ماهیت این پدیده­های نوظهور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، چگونگی شکل­گیری و ظهور آنها، چگونگی تاثیرگذاری و تاثیرپذیری آنها بر/ از یکدیگر، تاثیر و نقش آنها در پیشرفت ایران و نحوۀ پردازش، مدیریت و بهره­برداری آنها مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. پاسخگویی به این مساله مستلزم مطالعات آینده­پژوهی در حوزه فرهنگ و رویدادها و روندهای فرهنگی است. بطوریکه پایش و دیده‌بانی دقیق تمامی روندهای جزئی و کلان در لایه‌های زیرین یا بالایی و نیز شناخت پیشران­ها و بسترهای پدیده برای درک صحیح از جریان فرهنگی امروز و داشتن دید نسبت به فرهنگ آینده مهم و لازم است تا بتوان با واکاوی منشا فکری و گفتمانی پدیده­های نوظهور فرهنگی، نقش و کارکرد سیاسی اجتماعی فرهنگ در آیندۀ جامعه را تبیین کرد و رفتاری معطوف به هدف در رویارویی با پدیده­ها داشت.