چالش های راهبردی الگوی پیشرفت اسلام (پیشرفت شبکه ای)

در هر مدل و الگوی پیشرفت و توسعه، تحول و تغییر نهفته است. توافق اولیه در همۀ مدل­ها، تغییر از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب است. الگوی پیشرفت دینی هم همان تحول و تغییر را دنبال می‌کند. در فرآیند تغییر به وضعیت مطلوب امکان پدید آمدن چالش­هایی برای تحقق وضعیت مطلوب وجود دارد. چالش نخستی که ممکن است روند تحقق الگو را با اخلال مواجه کند، پارادایم پیشرفت است. پارادایم تاثیر معناداری بر نحوه و چگونگی تولید الگوی پیشرفت دارد و نوع پارادایم بکارگرفته شده مسیر تحقق الگو را معین می‌کند. پارادایم‌های رایج و حاکم بر نظریات علمی در سه رویکرد اثباتی، تفسیری و انتقادی تعریف شده‌اند. چالش دیگر، تطبیق­ الگوهای رایج کشورهای غیردینی برای جامعه دینی است که این روند آسیب‌هایی را برای جامعه دینی بخاطر وجود فرهنگ متفاوت با آن کشورها بوجود خواهد آورد. و در نهایت، الگوهای رشد و پیشرفت تک‌بعدی است که تکیه اصلی این مدل‌ها بر اقتصاد و سرمایه‌داری است و این نوع پیشرفت جامعه را با آسیب‌هایی مواجه خواهد نمود. براین اساس، پارادایم پیشنهادی اسلام برای الگوی پیشرفت، پارادایم شبکه‌ای است و الگوی قابل پیشنهاد بر پایۀ پارادایم شبکه‌ای، الگوی پیشرفت شبکه‌ای (اسلام) است که شاخصه اصلی آن احساس حضور خدا معرفی می‌گردد.