اخلاق اسلامی، بستری مناسب در رسیدن به توسعۀ اقتصادی مطالعه موردی مفهوم سرمایۀ اجتماعی

با وجود این­که بحث اخلاق در مقولۀ توسعه اقتصادی بحث جدیدی نیست، اما به­­دلیل اهمیت و گستردگی آن، همچنان جای مطالعه و بحث دارد. انسان از عصرهای ابتدایی تا کنون در پی «بهبود» زندگی بوده است اما این بهبود در دوران­های مختلف معانی متفاوتی به خود گرفته است. گفتنی است مفهوم توسعه به معنای فرایند بهبود، سال­های زیادی است که به عنوان هستۀ اصلی منطق توسعۀ اقتصادی، از وجه صرفاً مادی خارج شده و رنگ و بوی اخلاقی به خود گرفته است. ادعای تطبیق این سبک و سیاق اخلاق­گرا در نظریات توسعۀ نوین با نظام اقتصاد اسلام با این که ادعای بزرگی به نظر می­رسد، اما مطالعات انجام شده نشان می­دهد توجه به ابعاد معنوی در شیوۀ زندگی اقتصادی، تطابق­های بسیاری با آموزه­های اسلام دارد. این مقاله موضوع اخلاق در اقتصاد را با نگاه تاریخی و انتقادی تشریح کرده و سپس به صورت موردی به جایگاه اخلاق در توسعه، علی­الخصوص بحث سرمایۀ اجتماعی می­پردازد. هدف اصلی این مقاله، ابتدا بحث در زمینۀ لزوم پرداختن به اخلاق در دیدگاه­های توسعه و سپس تطبیق مولفه­های اخلاق اسلامی در سرمایه­های اجتماعی است.