واکاوی تمدن اسلامی-ایرانی و علل رشد و افول آن (با تاکید بر دورۀ معاصر)

نوشتار حاضر نشان­دهندۀ آن است که ایرانیان به عنوان حلقۀ واسط، در تفکیک اسلام از عرب و سازگاری اندیشه های ایرانی و اسلامی و ارتقاء و اعتلای آن نقش مهمی داشته­اند، لذا آنچه باعث افول تمدن اسلامی-ایرانی بوده بیشتر عوامل خارجی مانند استعمار و غیره بوده است. از این رو پرسش ما در این نوشتار این است که تمدنی با این پیشینۀ قوی، تحت چه عواملی در برخی ادوار تاریخی (معاصر) دچار رشد و افول شده است؟ به نظر می­رسد اندیشۀ جهانی و جهان­شمولی و نبود مرز و محدوده از علل گسترش آن بوده و عواملی که در افول آن نقش داشته بیشتر عوامل خارجی مانند استعمار بوده است. هدف این پژوهش آن است تا با مطالعۀ موردی دورۀ معاصر به بررسی عوامل رشد و افول تمدن اسلامی- ایرانی بپردازد. روش به کار رفته در این پژوهش تحلیلی و توصیفی و عقلانی است. راز موفقیت و پیشرفت فرهنگ وتمدن اسلامی-ایرانی، توجه توامان هم به تمدن اسلامی و هم به تمدن ایرانی است.