جامعۀ مطلوب قرآنی(بررسی آراء استاد محمدرضا حکیمی دربارۀ سرشت و مختصات مدنیت قرآنی)

این مقاله بدون اینکه قصدی بر تحلیل جریان فکری مکتب تفکیک داشته باشد و بخواهد سامانۀ فکری و نیز تطور آن مکتب را در ادوار تاریخی­اش بحث کند، تنها می­کوشد جامعۀ ایده­آل قرآنی را از منظر استاد محمدرضا حکیمی که یکی از متفکرین دوره دوم از حیات مکتب تفکیک بشمار می­آید را مورد بازخوانی قرار دهد. دلیل انتخاب استاد حکیمی نیز به دو مسالۀ مهم باز می­گردد؛ نخست آنکه حکیمی برخلاف سایر دانشمندان مکتب تفکیک که به « نسبت دین و مدرنیته» و نیز «مسالۀ انحطاط» توجهی ندارند، علاقمندی وافری به مهم­ترین موضوع تاریخ معاصر ایران یعنی « انحطاط مسلمین» دارد و بسیاری از مکتوبات خود را معطوف به رفع آن نگاشته است. دوم آنکه، حکیمی «جامعۀ کنونی» ما را دینی نمی­داند و وضعیت موجود را انحراف از آرمان­های انقلاب اسلامی می­انگارد. به همین دلیل گفته­های او دربارۀ جامعۀ مطلوب قرآنی، هم نقد حال است و هم افقی به سوی آینده. حکیمی بر حسب رویه دین­پژوهی مکتب تفکیک، بر فهم خاصی از علم وحیانی و معارف آسمانی و تربیت و سیاست قرآنی و حدیثی اصرار می­ورزد و به همین اعتبار او برخلاف دیگران که از عقل ابزاری استفاده می­کنند، از عقول دفائنی و دست نخورده بهره می­برد که اعماق عقل است. خالص ماندن شناخت­های قرآنی و حدیثی از تاویل و مزج با افکار و نحله­های فکری بشر، ویژ­گی دیگر تفکر حکیمی است که بر جامعۀ مطلوب پیشنهادی­اش تاثیر بسزائی نهاده است.