اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزۀ علم و فناوری در دو بعد نظری و راهبردی

الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، الگویی است که از تحقق یافتن چارچوب شناختی-هنجاری برگرفته از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی در قالب نظام نظری-عملی یا به عبارتی علم و فناوری حاصل می­شود. با تحقق یافتن این نظام، علم و فناوری متاثر از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی و دینی یا به عبارتی علم ‌دینی و فناوری ‌دینی، پدید می‌آید. این پژوهش، اقتضائات اسلامی پیشرفت را در عرصۀ علم و فناوری در دو سطح قابل بررسی می‌داند: سطح اول، که اقتضائات نظری برای تحقّق این پیشرفت است، همان مبانی بینشی و ارزشی اسلامی­ در عرصۀ علم و فناوری است که هر برنامه‌ای برای رسیدن به الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در عرصۀ علم و فناوری، می‌بایست از آن منبعث شده‌ باشد. افزون بر شناسایی مبانی بینشی و ارزشی اسلامی که می‌بایستی ناظر بر نظام علم و فناوری در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت باشد، ­راهبردهای حرکت به سمت تولید علم و فناوری با لحاظ آن مبانی نیز ضروری است؛ به عبارت دیگر، ­یافتن آن مبانی و ارائۀ آن، ­بدون تلاش در جهت حرکت به سمت تولید علم و فناوری بر اساس آن مبانی، ­کاری ابتر و بی‌ثمر است. منظور از اقتضائات اسلامی پیشرفت در بعد عملی، همان راهبردهای حرکت به سمت تحقّق اهداف الگو یا همان نظام علم و فناوریِ برگرفته از مبانی یادشده است. این راهبردها با الهام از نظرات نخبگان در حوزه‌های مرتبط بدست ‌آمده و در این تحقیق از طریق پرسشنامه، ­اعتبارسنجی آن‌ها انجام می‌پذیرد.