نقش استقلال بانک مرکزی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

استقلال بانک مرکزی یک امری ضروری در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است که با تحقق این مهم بانک مرکزی می­تواند نظم مطلوبی را در نظام پولی کشور ایجاد کند و کارآمدی سیستم اقتصادی کشور را افزایش دهد. استقلال بانک مرکزی به معنای جدایی سیاست­های پولی از سیاست­های مالی در نظام اقتصادی کشور است که بانک مرکزی را از حوزۀ تسلط مطلق دولت رها می­کند و در نتیجه، دولت نمی‌تواند به میل خود و به هر میزانی که تشخیص می­دهد به استقراض از بانک مرکزی و انتشار پول به منظور تامین کسری بودجه روی آورد. در چنین نظامی، بانک مرکزی مسئول حفظ ارزش داخلی پول ملی از طریق مقابله با تورم تلقی می‌شود در حالی که انتظار می رود تعیین ارزش خارجی پول، یعنی نرخ برابری آن در مقابل ارزهای خارجی، به عوامل بازار واگذار شود. از سوی دیگر، با توجه به اینکه عامل اصلی تورم، فشار تقاضا و نقدینگی است، این استقلال باعث خواهد شد که سیاست­های پولی بانک مرکزی عمدتاً در جهت ایجاد ثبات اقتصادی و ثبات قیمت­ها باشد و تصمیمات اخذ شده بیشتر بر مبنای اقتصادی و نه سیاسی باشد. در این مقاله ابتدا مفهوم استقلال بانک مرکزی و سپس اهمیت آن بیان شده است. در ادامه ضمن معرفی شاخص­های استقلال بانک مرکزی، شاخص استقلال قانونی در 45 کشور در حال توسعه محاسبه شده است. در بخش­های بعدی ضمن بررسی جایگاه بانک مرکزی در کشور، به ارتباط استقلال با سیاست­های پولی و نحوۀ تامین منابع مالی در اقتصاد ایران پرداخته شده است. بخش آخر تحقیق هم به نتیجه­گیری و پیشنهادات پرداخته است.