تحلیل مبانی نظری حاکمیت شرکت های دولتی و لزوم به کارگیری رهنمودهای اسلامی ایرانی در منشور حاکمیت شرکت های دولتی ایران

شرکت‌های دولتی در اغلب کشورهای جهان در صنایع حساس، استراتژیک و زیرساختی مانند انرژی و حمل‌ونقل به فعالیت می‌پردازند و بر زندگی و رفاه اکثر مردم یک کشور تاثیرگذارند. در کشور ما منشور یا نظام خاصی برای حاکمیت شرکت‌های دولتی وجود ندارد و همانند بسیاری از کشورها، الگوها و رهنمودهای سازمان‌های بین‌المللی نظیر سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (oecd) و بانک جهانی به کار گرفته می‌شود. این الگوهای بین‌المللی در جوامع سرمایه‌داری و مبتنی بر مدل‌های اقتصادی بازار­محور ارائه‌ شده است که منعکس‌کننده پیش‌فرض‌هایی نظیر منفعت‌طلبی و فردگرایی افراطی است. در این مقاله پس از مرور ادبیات نظری حاکمیت شرکتی و شرکت‌های دولتی، نظریه نمایندگی به‌عنوان نظریه اصلی در رهنمودهای سازمان‌های بین‌المللی برای حاکمیت شرکت‌های دولتی تحلیل شد. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که پیش‌فرض‌ها و مبانی نظریه نمایندگی متناسب با ارزش‌های اسلامی- ایرانی نظیر ایثار، ازخودگذشتگی و خدمتگزاری به مردم نیست؛ بنابراین حاکمیت شرکت‌های دولتی باید متناسب با ارزش‌ها و رهنمودهای اسلامی- ایرانی طراحی شود تا اثربخشی این شرکت‌ها افزایش یابد و در عرصه حاکمیت شرکت‌های دولتی شاهد رفتارهایی نباشیم که بر اساس ارزش‌های دینی و ملی کشور غیرقابل‌قبول باشند.