ظرفیت‌ها و الزامات انتقال آموزه‌های مرتبط با حقوق و تکالیف شهروندی از طریق کتاب به کودکان دوران پیش از مدرسه

آموزش به کودکان در سنین پیش از مدرسه نمی‌تواند به صورت مستقیم انجام شود، در نتیجه رویکردهایی مثل آموزش از طریق بازی، تجربه و تصاویر، مورد استقبال روان‌شناسان تربیتی کودکان قرار دارد. از جمله ابزارهای موثر آموزش کودکان، کتاب‌های کودک است که بر این مبنا می‌توان برخی از دغدغه‌ها نسبت به محیط زندگی را در ذهن کودکان نهادینه کرد. روش تحقیق در این مطالعه شامل دو بخش تحلیل محتوا و مصاحبه است که در ابتدا محتوای نمونه‌هایی از کتاب‌های کودک موجود به منظور آموزش شهروندی تحلیل گردیده و سپس با مصاحبه‌های نیمه ساخت‌یافته با والدین کودکان، مربیان مهدکودک‌ و تعدادی از کودکان، تلاش شده انتظارات و ظرفیت‌های کتاب کودکان در حوزه‌ی آموزش‌های شهروندی تشریح گردد. مطالعه حاضر نشان می‌دهد که کتاب‌های داستان می‌توانند با مد نظر قرار دادن معیارهایی نظیر برخورداری از نتایج و مضامین ارزشمند، گویایی تصاویر و جذابیت کتاب، مشارکت کودکان و نقش‌آفرینی بزرگسالان در فرآیند یادگیری، در نهادینه‌سازی محتوا و موضوعات موثر واقع شوند. مبتنی بر این چهار معیار، بررسی چهار نمونه از کتاب‌های کودک که حاوی دغدغه‌های شهروندی بوده‌اند نشان می‌دهد که بیشترین ضعف کتاب‌های مورد بررسی از نظر پرسش‌شوندگان، مربوط به گویایی تصاویر و جذابیت کتاب می‌شود.