بررسی کارآمدی‌ها و ناکارآمدی‌های وکالت‌های تسخیری در سیر تحولات قوانین کیفری

رعایت اصول دادرسی عادلانه از جمله ضروریات تحقق عدالت کیفری است. حق برخورداری از وکیل نیز به عنوان یکی از موارد اصول دادرسی عادلانه در جهت محقق ساختن عدالت کیفری، مورد تصریح قانونگذار قرارگرفته است. در بسیاری از موارد اشخاص به علت عدم توانایی در پرداخت حق‌الوکاله، از حق برخورداری از وکیل محروم می‌شوند. این امر علاوه بر ورود لطمه‌ای غیر‌قابل انکار به اصول دادرسی عادلانه، قانونگذار را از دست‌یابی به عدالت کیفری که از اهداف اصلی حقوق جزا است، محروم می‌سازد. قانونگذار با پیش‌بینی وکالت‌های تسخیری در صدد رفع این چالش برآمده است اما بررسی های صورت گرفته در پرونده‌های تسخیری بیانگر ناکارآمدی وکالت‌های تسخیری در احقاق حقوق تضییع شده اشخاص است. این پژوهش با استفاده از مطالعه و بررسی سیر تحولات قوانین کیفری و بررسی پرونده‌های ارجاع شده به واحد معاضدت قضایی کانون وکلای اصفهان، به علت‌یابی ناکارآمدی‌ها و کارآمدی‌های وکالت‌های تسخیری در قوانین موضوعه پرداخته است. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی از این نکته است که باوجود توسعه و ترویج قوانین کیفری در جهت کارآمدسازی وکالت‌های تسخیری، عدم اجرای صحیح و تفسیر نادرست از قوانین تصویب شده در خصوص وکالت‌های تسخیری منتج به ناکارآمدی وکالت‌های تسخیری شده است. اجرای صحیح قوانین تصویب شده در خصوص نحوه ارجاع پرونده‌‌های کیفری به واحد معاضدت قضایی کانون وکلاء، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مراجع قضایی و تاسیس سازمان وکیل مدافعان تسخیری جهت دریافت پرونده‌های تسخیری، از جمله راه‌کارهای بهبود کارآمدی وکالت‌های تسخیری است.