ارزیابی احتمال گرفتگی دهانه پلها با ورود تنه درختان در جریانهای سیلابی

بیشترین حوادث سیل که در سالها ی اخیر گزارش شده در نتیجه جریان های بزرگ و طولانی مدت سیلاب ، عدم ظرفیت انتقال کافی و انسداد مقاطع جریان ، وجود مقادیر عظیمی از بقایای بزرگ تنه درختان صورت گرفته است. تجمع و انسداد تنه درختان در سازه های تقاطعی همچون پلها یکی از مشکلات اساسی در مدیریت ریسک سیلاب می باشد. انسداد موجب کاهش شدید سرعت جریان در محدوده پلها و در نتیجه افزایش شدید تراز سطح آب در بالادست پلها می شود. رخداد چنین شرایطی ممکن است منجر به سیل در مناطق روستایی و شهری گردد. اطلاعات زیادی در خصوص مکانیزم انسداد دهانه پلها توسط تنه درختان وجود ندارد تا بر اساس آن بتوان تغییراتی در ساختار فیزیکی و هندسی پلها ایجاد نمود تا احتمال گرفتگی دهانه آنها کاهش یابد. در این مقاله و بر اساس ساخت مدل فیزیکی یکی از رودخانه عبوری از مناطق روستایی که دارای سازه های تقاطی پل بوده و مهمترین عامل اصلی خسارات وارد از سیل، انسداد دهانه آنها توسط تنه درختان موجود در جریان سیلاب بوده است، به بررسی احتمال گرفتگی و انسداد آنها پرداخته شده است. در این تحقیق، فرآیند انسداد دهانه پل ها توسط الوار شناور به صورت آزمایشگاهی در یک کانال مستطیلی باقابلیت تغییر شیب بررسی شده است. آزمایش‌ها بر اساس تغییر طول الوار شناور، تغییر ساختار ظاهری تنه (صاف و یا با شاخه)، نحوه ورود الوار به کانال (به‌صورت تجمعی یا تک‌تک)، تغییر در تراز سطح جریان آب بالادست پل انجام پذیرفت.