ارزیابی الگوهای برداشت شن و ماسه با استفاده از مدل ریاضی یک بعدی Hec-Ras (مطالعه موردی: رودخانه باراجین)

امروزه نیاز روز افزون به تهیه ی شن و ماسه به منظور استفاده در فعالیت های عمرانی و صنعتی موجب بهره برداری گسترده ای از رودخانه ها به عنوان منبع اساسی تهیه این مصالح گشته است. برای جلوگیری از گسترش ابعاد منفی برداشت مصالح رودخانه ای همچون فرسایش بستر و سواحل رودخانه، پایین افتادن تراز سطح آب، تغییر دانه بندی مواد بستر رودخانه، زیرشویی سازه ها و به خطر افتادن تاسیسات در مسیر رودخانه، نفوذ آب شور و شریانی شدن رودخانه ها؛ میزان برداشت و محل مناسب برداشت مصالح باید جانمایی گردند. امروزه با پیشرفت علم رایانه و گسترش مدل های ریاضی تحلیل هیدرولیک رسوب همانند hec-ras امکان پیش بینی محل مناسب و پیامدهای برداشت مصالح در زمان کوتاه و با صرف هزینه اندکی فراهم شده است. در این پژوهش اثرات حفر گودال های برداشت مصالح با عمق و عرض های تخمین زده شده در محل فعلی برداشت مصالح در رودخانه ی باراجین واقع در استان قزوین، بر پارامترهای هیدرولیکی جریان بالادست و پایین دست و همینطور خصوصیات ریخت شناسی رودخانه قبل و پس از برداشت مصالح پرداخته می شود. طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق، با بررسی پارامترهای هیدرولیکی قبل و بعد از برداشت مصالح مشخص گردید که با عریض تر کردن گودال برداشت مصالح تغییرات تنش برشی و تراز سطح آب بالادست و در نتیجه میزان فرسایش کف رودخانه نسبت به حالتی که گودال عمیق تر می گردد، کمتر خواهد بود.