نقش تعلیمی خرد و خردمند با تکیه بر شاهنامۀ حکیم فردوسی

بر پایة متون باستانی و شاهنامة حکیم فردوسی «خرد» و «خردمند» ارزش و تاثیر ویژه ای در فرهنگ و سرنوشت ایرانیان داشته است. «خرد» به عنوان نیرویی فطری و اکتسابی، برترین صفت انسانی است که در سایة آن سایر صفات بشری رشد و تکامل می یابد. از طرفی «خرد» آدمی را از هر شرّ و خباثتی حفظ می کند. بر همین اساس «حکیم فردوسی» شاهنامه را با ستایش خرد و خردمند آغاز کرده است این ستایش تا پایان کتاب ادامه یافته و نشان داده که در طول شاهنامه سرنوشت ایرانیان با «خرد» گره خورده است. به این معنا که کامیابی و پیروزی در سایة خرد و خردمندان نسیب ایرانیان شده و از سوی دیگر بلا و شرّ و فلاکت در سایة جهل و بی خردی دچار مردم گردیده است. به همین خاطر در این مقاله به نقش تعلیمی و کارکرد اخلاقی خرد و صفات و ویژگی های خردمند در شاهنامه پرداخته شده است.

Didactic Role of Wisdom and Wise with Emphasis on Shahnameh

According to classic texts and Hakim Ferdosi'sShahnameh, 'Wisdom' and 'Wise' have hold especial effect on Iranians' culture and destiny. 'Wisdom', as an innate and acquisitive force, is the most superior human feature helping other human features grow and evolve. On the other hand, 'Wisdom' preserves humans from any devil and vice. On this basis, 'Hakim Ferdosi' began Shahnameh with praising wisdom and wise. The praise continued to the end of the book and showed within Shahnameh that Iranians' destiny has inter wined with 'wisdom', i.e, prosperity and rectory were achieved by people through wisdom and the wise and, on the other hand, people confronted with plague and adversity through ignorance and unreason. For this reason, in this article, didactic role and moral function of wisdom and the wise's features in SHahnameh have been dealt with.