زنان سرکش در شاهنامه

در میان صدها شخصیّتی که در بخش اساطیری، نیمه تاریخی و تاریخی شاهنامه با ذکر نام مطرح هستند، زنان زیادی وجود دارند که به قشرهای مختلف اجتماعی تعلق دارند: قشر مرفّه و بانفوذ درباری (به عنوان شاهزاده، قهرمان و پادشاه) تا اقشار کم درآمد و ضعیف در جوامع متمدن تک ملیتی و چند ملیتی تاریخی ما را رقم می زند، شاهنامه در بطن خود نشان ازسرکشی زنان در برابر فشار وتعدّی روزافزون و ستمگرانه جامعه ی مرد سالار و ارزشهای منحط آن نیز دارد. مگر نه این است که زن هماره از اسارت خویش دم می زند و آرزوی رهایی از قیود دست و پاگیر جامعه ی سخت گذر مردسالار را قرنها در دل می پروراند؟ عصیان گهگاهی او عبارت است از گسیختن زنجیرهایی که چنین جامعه ای آرمانی بر دست و پای او بسته است. البتّه این آرزوی تاریخی همیشه بر آورده نمی شود، مگر جامعه ای ارزشهای خود را از قید دوگانگی و دوگانه نگری میان زن و مرد برهاند.