بررسی صور خیال در دیوان دعبل خزاعی

دعبل خزاعی همانند شاعران فارسی زبان از صور خیال در اشعار خود بخوبی استفاده نموده است. او از جمله شعرای متعهد و مذهب دوست است که بیش از آن که به دنبال نشان دادن توانایی و هنر خود در به کارگیری صنایع ادبی باشد، شعر خود را رسانه ای در جهت تبلیغ دین اسلام و مدح و منقبت ائمه ی معصومین قرار داده است. از میان معصومین، امام علی(ع) و امام حسین(ع) و امام رضا(ع) بیشتر مورد توجه شاعر قرار گرفته است. البته از آنجا که دعبل خزاعی با معصومین هم عصر بوده، لذا تصاویر شعری او واقع گرایانه و در عین حال، جدی است. توجه به معصومین و مدح و ستایش آنان در اشعار دعبل از تنوع زیادی برخوردار است. رمز جذابیت و حلاوت اشعار دعبل در به کارگیری بهنگام صور خیال و در موضع مناسب و به اقتضای حال و مقام است. دعبل خزاعی در مجموعه اشعار عربی خود، از هرچهار موضوع علم بیان (تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه) استفاده نموده است، اما کاربرد (تشبیه و استعاره) در اشعار وی بسامد بالاتری دارد. در این مقاله، صور خیال، در مجموعه ی اشعار دعبل خزاعی، با ذکر نمونه هایی از ابیات عربی، بررسی و تحلیل شده است.