بررسی مهارت تصمیم گیری در شخصیت های شاهنامه

تصمیم‌گیری، یکی از مهارت‌های دهگانه در تعریف سازمان جهانی بهداشت است. در پژوهش حاضر، با تکیه بر این مهارت، شخصیت‌های شاهنامه مورد واکاوی روان‌شناختی قرارگرفته و از این رهگذر، از تصمیم‌گیری‌های کلان شاهان ، وزیران، پهلوانان و سپهسالاران برای قیام‌ها، جنگ و صلح‌ها، بخشش‌ها و انتقامجویی‌ها تا تصمیمات هوشمندانه زنان شبستان‌ها و تصمیمات آزمندانه شاهزادگان و خائنانه فرومایگان بررسی شده است. این که مهارت نامبرده در علم روان‌شناسی به چه معناست؛ کدام تصمیم‌گیری‌ها را می‌توان مهارت نامید؛ نقش خرد و هیجان در مهارت حاضر چیست؛ و تراژدی‌ها با کدام نوع از تصمیمات شکل می‌گیرند، از موضوعات محوری این نوشتار است. با نگاهی درشاهنامه، درمی‌یابیم که تصمیم‌گیری در شمار پربسامدترین و سرنوشت‌سازترین کنش‌های این اثر ارجمند است؛ اما از آنجا که همواره در همه جوامع انسانی شمار خردمندان جامعه کمتر است، حتی در اثری چون شاهنامه که جانمایه آن خردمندی است، بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مهم، ناماهرانه و هیجان‌محور است. بر اساس این پژوهش، هر چند تفکر غالب در تراژدی‌ها چیرگی قضا و قدر و سرنوشت بر داستان است و اگرچه خردمندان شاهنامه همواره نقش کلیدی در تصمیم‌گیری‌های ماهرانه دارند، تراژدی‌های این اثر ماندگار، با نقش‌پردازی شخصیت‌هایی در داستان‌ها رقم می‌خورد، که از خردمندی، بهره کمتری دارند یا مهارت تصمیم‌گیری ندارند و بخش بالغ شخصیتشان قوی نیست. روش این مقاله، تحلیل محتوای کیفی و جامعه آماری آن، تمام ابیات شاهنامه است.

Study of Decision Making Skills in Shahnameh Characters

Decision-making is one of ten skills in defining the World Health Organization. In this research, based on the mention skill, the characters of Shahnameh have been psychologically analyzed. In this way, From the great decisions of the kings, ministers, braves and warlords for uprisings, wars and peaces, forgiveness and revenges Until the wise decisions of harem women and the greedy decisions of the princes and the treacherous of the ignobles are examined. What this skill in psychology means ; what decisions can be called skills; what is the role of wisdom and excitement in the present skill; and what kind of decisions do tragedies take, are central topics in this article.By researching Shahnameh, we find that decision-making is one of the most frequent and crucial acts of this valuable work; But because in all human societies there are the number of wise men always fewer in society, even in a work such as the Shahnameh, which is based on wisdom,many important decisions are unskillfull and emotional. According to this study, although the prevailing thinking in tragedies is the dominance of fate over the story, and although the wise men of the Shahnameh has always played a key role in skillful decision making, the tragedies of this lasting work occur by playing the role of characters in the story. Those who, are less wise or lack decision-making skills and mature personality are not strong. The method of this article is qualitative content analysis and its statistical population is all the verses of Shahnameh.